Luật sư Nguyễn Văn Đồng

Luật sư Hà Thị Khuyên

Thông tin vụ án, sáng 15/02/2023, Công an tỉnh Hà Nam cho biết thực hiện chỉ đạo của Ban Chỉ đạo về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tỉnh, Cơ quan Cảnh sát điều tra tỉnh này phối hợp với VKSND thu thập tài liệu chứng cứ, đấu tranh mở rộng vụ án vi phạm quy định về khai thác tài nguyên, xảy ra tại núi Hang Diêm, xã Liên Sơn, huyện Kim Bảng giai đoạn 2017-2021. Căn cứ tài liệu thu thập, ngày 15/2, Cơ quan Cảnh sát điều tra đã ra quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam ông T.M.H (nguyên Phó chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam) về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, quy định tại khoản 2 Điều 285 Bộ luật Hình sự năm 1999. (Link thông tin https://zingnews.vn/bat-tam-giam-nguyen-pho-chu-tich-tinh-ha-nam-truong-minh-hien-post1401956.html)

Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Nguyễn Văn Đồng và Luật sư Hà Thị Khuyên phân tích, sai phạm tại núi Hang Diêm, cơ quan tố tụng Hà Nam xác định năm 2011, Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Nam cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường tại mỏ núi đá Hang Diêm cho Công ty Châu Giang (do Nguyễn Văn Diễn làm giám đốc). Cơ quan tố tụng còn xác định hành vi khai thác trái phép khoáng sản của Diễn và đồng phạm diễn ra trong khoảng thời gian dài, có phần trách nhiệm của các cơ quan quản lý Nhà nước. Đây là những sai phạm mang tính hệ thống, kéo dài từ nhiều năm, điều đáng nói là những sai phạm tại núi Hang Diêm là sai phạm công khai, những sau một thời gian dài mới bị phát hiện xử lý, trách nhiệm thuộc về cơ quan cấp phép và quản lý, nên việc cơ quan tố tụng kiến nghị xử lý trách nhiệm đối với nguyên phó chủ tịch tỉnh Hà Nam là có căn cứ.

Việc cơ quan điều tra xem xét xử lý vị nguyên chủ tịch UBND tỉnh theo quy định tại khoản 2, Điều 285 Bộ luật Hình sự năm 1999 về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, với khung hình phạt tù từ 03 năm đến 12 năm (nặng hơn so với quy định tại khoản 2, Điều 360 Bộ luật Hình sự năm 2015). Mặc dù thời điểm hiện tại Bộ luật Hình sự năm 2015 đang có hiệu lực, nhưng trường hợp này cơ quan điều tra đang vận dụng nguyên tắc tội phạm xảy ra trước 0 giờ, 00 phút ngày 01/01/2018, nhưng sau 0 giờ, 00 phút ngày 01/01/2018 mới phát hiện thì áp dụng Bộ luật Hình sự năm 1999 theo hướng dẫn của điểm a, khoản 1, Điều 2 Nghị quyết số 41/2017/QH14; Điểm a, mục 1, Công văn số 04/TANDTC-PC ngày 09/01/2018 của Tòa án Nhân dân tối cao về việc hướng dẫn áp dụng Bộ luật Hình sự năm năm 2015.

Với quan điểm áp dụng luật nêu trên, việc cơ quan điều tra áp dụng quy định của Bộ luật Hình sự năm 1999 để khởi tố, điều tra hành vi của nguyên phó chủ tịch tỉnh, thì việc truy tố và xét xử cũng phải áp dụng quy định của Bộ luật Hình sự năm 1999, để có tính thống nhất và đúng quy định pháp luật.

Theo quy định pháp luật, hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, đây là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nhiệm vụ được giao gây nên hậu quả nghiêm trọng nên chủ thể của tội phạm là người có chức vụ, quyền hạn. Khách thể của tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của các cơ quan Nhà nước, tổ chức xã hội. Hành vi khách quan của người phạm tội là hành vi không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nhiệm vụ được giao. Hậu quả là dấu hiệu bắt buộc để cấu thành tội phạm. Hành vi trên phải gây hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng của con người hoặc gây thiệt hại lớn về tài sản. Người phạm tội thực hiện hành vi với lỗi vô ý, người phạm tội đáng lẽ phải thấy trước hậu quả do hành vi của mình mang lại nhưng không thấy trước được, hoặc đã thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội nhưng cho rằng hậu quả đó sẽ không xảy ra hoặc có thể ngăn ngừa được.

Điều 285. Tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng (Bộ luật Hình sự năm 1999)

1. Người nào vì thiếu trách nhiệm mà không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nhiệm vụ được giao gây hậu quả nghiêm trọng, nếu không thuộc trường hợp quy định tại các điều 144, 235 và 301 của Bộ luật này, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến năm năm.

2. Phạm tội gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng, thì bị phạt tù từ ba năm đến mười hai năm.

3. Người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một  năm đến năm năm.

Liên hệ tư vấn Luật sư: 0936683699 - 0983951338