Tiến sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường
Thông tin sự việc, chiều ngày 23/12/2022, lãnh đạo Viện Kiểm sát nhân dân TP. Hà Nội cho biết đơn vị đã cử cán bộ phối hợp Công an TP. Hà Nội đến hiện trường làm rõ nguyên nhân vụ Đội trưởng Đội cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Công an quận Hoàn Kiếm, Hà Nội Nguyễn Thiện C. bị đâm tử vong, Phạm Minh Cường (31 tuổi, nguyên cán bộ Đội cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Công an quận Hoàn Kiếm) đến Công an quận thì gặp anh C. đi từ trong sân ra ngoài. Bất ngờ Cường rút dao bầu đâm vào lưng anh C.
Dưới góc độ pháp lý, Tiến sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường cho biết, tình huống nguy hiểm này có thể là một vụ án mạng. Đây là thông tin khá bất ngờ và khá sốc với nhiều người bởi sự việc diễn ra quá nhanh và rất nguy hiểm khiến đồng chí đội trưởng đội cảnh sát điều tra về ma túy đã tử vong, vụ việc có dấu hiệu của tội Giết rồi nên cơ quan điều tra sẽ vào cuộc xác minh làm rõ nguyên nhân sự việc để xử lý theo quy định của pháp luật.
Vụ việc diễn ra giữa ban ngày, ngay tại trụ sở cơ quan điều tra, có nhiều người chứng kiến và còn có thể có camera giám sát ghi lại hình ảnh sự việc, hung khí đã thu được ngay trên hiện trường, người thực hiện hành vi sát hại đội trưởng đội cảnh sát điều tra về ma túy này cũng đã đầu thú tại cơ quan điều tra Công an Thành phố Hà Nội để khai báo sự việc. Một điều bất ngờ nữa là người gây án được xác định là cùng cơ quan với nạn nhân. Cơ quan điều tra sẽ làm rõ giữa người gây án và nạn nhân có mâu thuẫn gì hay không, nguyên nhân động cơ gây án là gì. Nếu quá trình làm việc mà thấy người gây án có biểu hiện tâm lý bất thường thì có thể trưng cầu giám định tâm thần.
Kỷ luật trong lực lượng vũ trang là kỷ luật thép, cấp dưới phải tuân thủ và phục tùng mệnh lệnh cấp trên. Việc cấp dưới không tuân lệnh, thậm chí có phản ứng với cấp trên là hiếm gặp mọi hành vi vi phạm kỷ luật, vi phạm tác phong đều có thể bị xử lý kỷ luật nghiêm khắc. Trường hợp cấp dưới dùng hung khí sát hại cấp trên thì chỉ có thể là mâu thuẫn trầm trọng, rất căng thẳng, phức tạp hoặc người thực hiện hành vi có biểu hiện tâm lý bất thường.
Bởi vậy, cơ quan điều tra sẽ làm rõ nguyên nhân sự việc có phải là do mâu thuẫn trầm trọng giữa hai người hay không đồng thời cũng làm rõ khả năng nhận thức, điều khiển hành vi của người đã sát hại nạn nhân như thế nào, tại thời điểm dùng dao nhọn đâm cấp trên tử vong thì người này có khả năng nhận thức, điều khiển hành vi của mình hay không, có bị tác động bởi rượu, bia, chất kích thích hoặc bị bệnh lý làm mất khả năng nhận thức hay không. Đây là những yếu tố quan trọng để xác định năng lực hành vi, xác định hành vi có thoả mãn dấu hiệu cấu thành tội phạm hay không.
Trường hợp kết quả xác minh cho thấy nguyên nhân sự việc là do mâu thuẫn cá nhân, người này thực nhận thức được hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, có thể tước đoạt tính mạng của nạn nhân nhưng vẫn cố ý thực hiện hành vi và mong muốn hậu quả nạn nhân tử vong thì người này sẽ bị xử lý hình sự về tội Giết người được quy định tại khoản 1, Điều 123 Bộ luật Hình sự năm 2015 với tình tiết định không tăng nặng trách nhiệm hình sự là hành vi có tính chất côn đồ hoặc vì động cơ đê hèn nên khung hình phạt là phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình. Tình huống xảy ra trong trường hợp này là rất đáng trách, đáng lên án. Theo thông tin ban đầu từ phía cơ quan chức năng thì, Phạm Minh Cường (31 tuổi, nguyên cán bộ Đội cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Công an quận Hoàn Kiếm) đến Công an quận thì gặp anh C. đi từ trong sân ra ngoài. Bất ngờ Cường rút dao bầu đâm vào lưng anh C.
Hành vi của đối tượng là rất quyết liệt, nguy hiểm, cho thấy ý thức coi thường pháp luật nên người này sẽ phải chịu mức hình phạt nghiêm khắc.
Còn trường hợp kết quả xác minh cho thấy tại thời điểm thực hiện hành vi giết người, người này mắc bệnh tâm thần hoặc bệnh khác làm mất khả năng nhận thức điều khiển hành vi thì cơ quan điều tra sẽ không khởi tố vụ án hình sự. Còn trường hợp người này cũng bị mất khả năng nhận thức, khả năng điều khiển hành vi hoặc hạn chế khả năng nhận thức do sử dụng rượu, bia, chất kích thích hoặc các chất cấm thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định pháp luật. Vấn đề nhận thức, nguyên nhân, động cơ sự việc là những yếu tố quan trọng trong vụ án này để xác định vụ việc sẽ xử lý theo hướng nào theo quy định của pháp luật.
Vụ việc này cần phải sớm được làm rõ để giải quyết đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, đồng thời làm rõ nguyên nhân để thực hiện các giải pháp phòng ngừa tội phạm, phòng ngừa vi phạm pháp luật và cũng cần phải tăng cường duy trì kỷ luật kỷ cương, đạo đức tác phong trong lực lượng vũ trang công an nhân dân để tránh những vụ việc tương tự có thể xảy ra, làm mất uy tín của cơ quan công an, gây mất an ninh trật tự an toàn xã hội. Với những mâu thuẫn trong nội bộ thì cần phải giải quyết thấu đáo, có tình, có lý. Với những cán bộ thiếu tu dưỡng rèn luyện đạo đức, việc giao tiếp ứng xử không phù hợp với chuẩn mực đạo đức, tác phong của người cán bộ chiến sĩ công an nhân dân thì cần phải chấn chỉnh kịp thời, nếu cán bộ chiến sĩ nào không còn xứng đáng đứng trong lực lượng công an nhân dân thì có thể loại thải để giữ gìn uy tín của lực lượng công an nhân dân.
Dù nguyên nhân sự việc là gì chăng nữa thì đây cũng là sự việc rất đáng tiếc, cướp đi mạng sống của một người cán bộ công an nhân dân, làm ảnh hưởng đến uy tín của lực lượng công an nhân dân, gây mất an ninh trật tự, an toàn xã hội. Bởi vậy, cơ quan chức năng sẽ sớm làm rõ nguyên nhân sự việc, giải quyết vụ việc một cách khách quan, công bằng, đúng pháp luật.