Luật sư Nguyễn Văn Đồng

Luật sư Hà Thị Khuyên

Thông tin vụ việc, khoảng 21h30 tối 10/01/2023, tại một phòng của nữ sinh viên có xảy ra chuyện mất mát tiền của một bạn. Nghi ngờ thủ phạm là một bạn sinh viên tên H.H, các bạn nữ khác tỏ ra gay gắt, cố gặng hỏi. Nhưng nữ sinh H.H không nói gì mà xô cửa đi ra ngoài, khóc, la hét và bị kích động tâm lý… Cán bộ đại đội ở tầng trệt của Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh, Trường Quân sự Quân khu 7 khi nghe tiếng la hét đã chạy lên động viên rồi đưa nữ sinh H.H xuống làm việc, nắm tình hình. Sau khi nắm diễn biến vụ việc, nhà trường đã kết nối, mời phụ huynh của nữ sinh H.H lên để đưa về nhà chăm sóc và không xảy ra hậu quả gì…; Trong quá trình nữ sinh H.H la hét, một nữ sinh khác ở tòa nhà đối diện đã dùng điện thoại quay lại diễn biến. Mọi người có hỏi thì nữ sinh này cho biết chỉ chia sẻ clip chứ không có ý gì. Nhưng sau đó trên mạng xã hội chia sẻ những thông tin bịa đặt từ clip này. (Link thông tin https://cand.com.vn/Ban-tin-113/thong-tin-moi-nhat-ve-tin-don-2-nu-sinh-bi-xam-hai-tinh-duc-i680839/)

Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Nguyễn Văn Đồng và Luật sư Hà Thị Khuyên cho biết, ngày 12/01/2023, Phòng An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an TP Hồ Chí Minh cũng cho biết thông tin tán phát liên quan vụ 2 nữ sinh Trường HUFLIT bị xâm hại là tin giả, sai sự thật. Với sự vào cuộc nghiêm túc của lãnh đạo 02 nhà trường là Trường Đại học Ngoại ngữ - Tin học TP Hồ Chí Minh (HUFLIT) và Trường Quân sự Quân khu 7 sự thật đã sớm được làm sáng tỏ, đây là bài học cho những người vội vàng quay clip và lan truyền nhưng không lường trước được hết hậu quả, dẫn đến xâm phạm danh dự nhân phẩm của cá nhân và xâm phạm uy tín của tổ chức, gây hoang mang và bức xúc trong dư luận. Hành vi của người quay clip và người tung tin thất thiệt, lan truyền clip, cắt ghép clip sai sự thật rất đáng bị lên án cần phải bị xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.

Trước tiên cơ quan chức năng sẽ làm rõ ai là người quay clip trên, ai là người đưa clip lên nền tảng mạng xã hội, ai là người cắt ghép clip, chủ mưu và đồng phạm là ai; động cơ của người quay clip, cắt ghép, đăng tải và lan truyền clip là gì, tại sao người quay clip lại chuyển clip đó cho người khác, việc chuyển clip đó có mục đích gì… xác định dung lượng clip cắt ghép nhằm có căn cứ xử các đối tượng có liên quan.

Hành vi này bắt nguồn từ người quay clip nên việc làm rõ nhận thức, động cơ mục đích từ người quay là rất quan trọng, sau đó những đối tượng liên quan lợi dụng clip để cắt ghép, đăng tải và lan truyền thông tin sai sự thật, hành vi của các đối tượng sẽ được đánh giá toàn diện về tính chất, mức độ, thiệt hại xảy ra trước mắt và lâu dài để cân nhắc, xem xét hình thức xử lý là xử phạt vi phạm hành chính hay truy cứu trách nhiệm hình sự.

Nếu hành vi chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì các đối tượng liên quan đến việc quay clip, cắt ghép, đăng tải và lan truyền thông tin sai sự thật lên mạng xã hội sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại điểm a, khoản 1, Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP của chính phủ.

Điều 101. Vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội, mức phạt tiền từ 10-20 triệu đồng. Cụ thể:

1. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội để thực hiện một trong các hành vi sau: a) Cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân”.

Còn nếu hành vi của các đối tượng quay clip, cắt ghép, đăng tải và làm truyền clip đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự thì rất có thể các đối tượng sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về nhiều tội danh, có đối tượng sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Vu khống quy định tại Điều 156, có đối tượng sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông quy định tại Điều 288 Bộ luật Hình sự.

Đối với tội Vu khống, những đối tượng biết rõ thông tin là sai sự thật nhưng đã cố ý loan truyền sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Vu khống quy định tại Điều 156 Bộ luật Hình sự năm 2015, hành vi cấu thành tội phạm khi người phạm tội thực hiện các hành vi bịa đặt, loan truyền thông tin không đúng sự thật các hành vi bịa đặt hoặc loan truyền những điều biết rõ là sai sự thật nhằm xúc phạm nhân phẩm, danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác. Người phạm tội thực hiện tội phạm với lỗi cố ý trực tiếp, nhận thức rõ được hậu quả xâm hại danh dự nhân phẩm của nạn nhân; thậm chí xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của nạn nhân; nhưng người phạm tội hoàn toàn mong muốn hậu quả xảy ra.

Đối tượng cắt ghép, đăng tải đưa lên mạng xã hội clip cũng có thể sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông quy định tại Điều 288 Bộ luật Hình sự. Tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông trực tiếp xâm phạm đến quy định quản lý về môi trường mạng, đến lợi ích của công ty, tổ chức, cá nhân, đến an ninh trật tự, an toàn xã hội hoặc quan hệ đối ngoại của Việt Nam.

Mặt khách quan của tội phạm gồm 02 hành vi gồm hành vi đưa trái phép thông tin lên mạng máy tính, mạng viễn thông và hành vi sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông. Đưa trái phép vào mạng máy tính các thông tin là hành vi đưa các thông tin vào trong các dữ liệu của máy tính không được phép của cơ quan, tổ chức, cá nhân, Nhà nước. Sử dụng trái phép thông tin trên mạng và trong máy tính là hành vi khai thác các thông tin trong các dữ liệu của máy tính không được phép của cơ quan Nhà nước hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân. Người phạm tội thực hiện hành vi khách quan với lỗi cố ý, người phạm tội hoàn toàn nhận biết được hậu quả gây ảnh hưởng đến lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức, cơ quan nhưng vẫn mong muốn thực hiện hành vi để hậu quả của nó xảy ra hoặc dù không mong muốn hậu quả xảy ra nhưng vẫn có ý thức để mặc hậu quả xảy ra.

Cơ quan chức năng cần vào cuộc khẩn trương và xử lý nghiêm các đối tượng theo quy định pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các cá nhân, tổ chức, tránh gây hoang mang và bức xúc trong dư luận.

Liên hệ tư vấn Luật sư: 0936683699 - 0983951338