Luật sư Hà Thị Khuyên

Luật sư Nguyễn Văn Đồng

Theo thông tin ban đầu, Cơ quan điều tra hình sự khu vực 3, Quân chủng Phòng không - không quân đã khởi tố, cho tại ngoại đối với 02 bị can là vợ và chú của quân nhân gây tai nạn khiến nữ sinh lớp 12 ở Ninh Thuận tử vong, về tội cung cấp tài liệu sai sự thật hoặc khai báo gian dối.

Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Hà Thị Khuyên và Luật sư Nguyễn Văn Đồng cho biết, vụ án liên quan đến cựu quân nhân (36 tuổi, ngụ tỉnh Ninh Thuận, là thiếu tá, trợ lý tài chính thuộc Trung đoàn 93X, Sư đoàn 37X) gây tai nạn khiến nữ sinh lớp 12 tử vong, cựu quân nhân M lái xe hơi chuyển hướng đã thiếu quan sát dẫn đến va chạm với xe máy do nữ sinh điều khiển chạy cùng chiều trên đường 16 Tháng 4, phường Mỹ Bình, TP. Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận, đây là vụ án được dư luận khá quan tâm, do có nhiều nghi vấn về việc giả mạo kết quả xét nghiệm đối với nạn nhân đã tử vong (nhằm cung cấp tài liệu sai sự thật) và có sự khai báo gian dối không trung thực từ phía người vợ và người chú của vị cựu quân nhân, nhằm né tránh trách nhiệm pháp lý.

Lý do cơ quan điều tra khởi tố bổ sung tội danh Cung cấp tài liệu sai sự thật hoặc khai báo gian dối đối với vợ và chú của vị cựu quân nhân là do lúc xảy ra tai nạn có vợ và chú của vị cựu quân nhân ngồi trong xe, nên các bị can đã thống nhất với nhau để người chú của vị cựu quân nhân đứng ra nhận là là tài xế điều khiển chiếc xe gây ra vụ tai nạn làm nữ sinh lớp 12 tử vong. Còn người vợ của vị cựu quân nhân cũng khai báo gian dối với cơ quan chức năng rằng chính người chú của vị cựu quân nhân mới là người điều khiển phương tiện.

Trước đó vị cựu quân nhân này đã bị Cơ quan điều tra hình sự khu vực 3, Quân chủng Phòng không - không quân khởi tố về tội Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ quy định tại Điều 260 Bộ luật Hình sự năm 2015, hậu quả tai nạn làm nữ sinh bị thiệt mạng nên vị cựu quân nhân bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo khoản 1, Điều 260 với khung hình phạt từ 1-5 năm tù. Ngoài ra, vị quân nhân này còn có thể bị xem xét tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự theo điểm p, khoản 1, Điều 52 Bộ luật Hình sự do cung cấp tài liệu sai sự thật nhằm trốn tránh trách nhiệm hoặc che giấu tội phạm; nếu hành vi bị xem xét là “có hành động xảo quyệt nhằm trốn tránh hoặc che dấu tội phạm”.

Ngoài ra, liên quan đến vụ án này, ngày 09/08/2022 Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Thuận đã họp kỷ luật đối với các cá nhân liên quan đến sai sót trong xét nghiệm nồng độ cồn trong máu của nữ sinh, cùng với việc khai báo gian dối của vợ và chú vụ cựu quân nhân, thì đây là một trong những căn cứ quan trọng để Cơ quan điều tra ra quyết định khởi tố bổ sung về tội Cung cấp tài liệu sai sự thật hoặc khai báo gian dối được quy định tại Điều 382 Bộ luật Hình sự năm 2015, khung hình phạt cao nhất của tội danh này lên đến 07 năm tù.

Luật sư Nguyễn Văn Đồng phân tích thêm, tội Cung cấp tài liệu sai sự thật hoặc khai báo gian dối là một trong những tội thuộc nhóm tội phạm xâm phạm hoạt động tư pháp, chủ thể của tội phạm được quy định là người làm chứng, người giám định, người định giá tài sản, người phiên dịch, người dịch thuật, người bào chữa, họ là những người được cơ quan tố tụng triệu tập hoặc được mời để thực hiện các yêu cầu làm chứng, giám định, định giá, phiên dịch, bào chữa hoặc bảo vệ cho thân chủ trong vụ án, vụ việc. Tất cả những người này phải có nghĩa vụ cung cấp tài liệu, khai báo trung thực để vụ án, vụ việc được giải quyết khách quan.

Hành vi khách quan của tội này được quy định là hành vi khai báo gian dối hoặc cung cấp tài liệu sai sự thật (đối với chủ thể là người làm chứng), kết luận gian dối (đối với chủ thể là người giám định, người định giá tài sản), dịch gian dối (đối với chủ thể là người phiên dịch, dịch thuật).

Lời khai của những người làm chứng cũng như tài liệu mà họ cung cấp có tính chất là phương tiện chứng minh, được cơ quan tố tụng sử dụng để chứng minh, giải quyết vụ án, vụ việc cụ thể; lời khai gian dối, tài liệu sai sự thật là lời khai, tài liệu không phản ánh đúng sự thật khách quan của vụ án, vụ việc; hậu quả của hành vi này đưa đến thiệt hại cho Nhà nước, cho tổ chức hoặc cá nhân. Lỗi của người phạm tội được quy định là lỗi cố ý trực tiếp, người thực hiện hành vi phạm tội biết rõ lời khai, biết rõ tài liệu mà mình cung cấp là sai những vẫn cố tình cung cấp và khai báo; khung hình phạt cao nhất của tội danh này từ 03-07 năm tù, nếu phạm tội từ 02 lần trở lên hoặc dẫn đến việc kết án oan người vô tội hoặc bỏ lọt tội phạm, bỏ lọt người phạm tội.

Vụ án này là bài học cảnh tỉnh đối với những cá nhân, tổ chức trong việc tuân thủ và thượng tôn pháp luật, khi tai nạn giao thông xảy ra đây là sự việc không ai mong muốn, người gây ra tai nạn cần có thái độ phù hợp với gia đình nạn nhân, thực hiện trách nhiệm bồi thường, khai báo trung thực, cung cấp tài liệu chứng cứ đúng sự thật… cho cơ quan chức năng, những tổ chức làm công tác chuyên môn như xét nghiệm, giám định, định giá cũng cần phải tôn trọng sự thật khách quan và quy tắc, đạo đức nghề nghiệp, nếu tuân thủ quy định pháp luật thì đây cũng là một giải pháp làm nhẹ trách nhiệm pháp lý cho bản thân; thay vì thực hiện các thủ đoạn che giấu, né tránh trách nhiệm… những thủ đoạn này sẽ bị phơi bày ra ánh sáng và chịu chế tài xử lý nghiêm minh của pháp luật.