Luật sư Hà Thị Khuyên

Thông tin ban đầu, một tài xế ô tô đỗ bên đường ở TP Vinh, tỉnh Nghệ An mở cửa không quan sát khiến người phụ nữ chạy xe máy ngã ra đường, đúng lúc xe chở rác chạy tới. Theo thông tin ban đầu và camera hành trình ghi lại, khoảng 7h30 sáng 11-9, chị L.T.T.T. (34 tuổi, ngụ huyện Hưng Nguyên, Nghệ An) chạy xe máy hướng từ phường Hưng Dũng vào trung tâm thành phố. Đến đường Phan Đăng Lưu trước khu vực Nhà khách Nghệ An, nam tài xế ô tô con dừng bên đường, mở cửa. Do bất ngờ, chị T. không đánh lái kịp nên đâm vào cửa ô tô con, sau đó ngã ra đường. Đúng lúc này, xe chở rác chạy tới đã cán qua người khiến chị T, tử vong tại chỗ. (Link thông tin https://tuoitre.vn/thai-phu-tu-vong-sau-cu-mo-cua-bat-can-cua-tai-xe-o-to-2023091110511745.htm)

Phóng viên hỏi luật sư: Trách nhiệm pháp lý vụ tai nạn giao thông trên là gì?

Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Hà Thị Khuyên - Văn phòng Luật sư Nhân Chính (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho biết, từ hậu quả vụ việc và qua hình ảnh camera ghi lại được cho thấy đây là vụ tai nạn có dấu hiệu vi phạm phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ, hậu quả khiến thai phụ tử vong. Nguyên nhân ban đầu được xác định là do tài xê trong ôtô con mở cửa bất ngờ khiến thai phụ đang lưu thông bằng xe máy trên đường ngã ra đường đúng lúc này, một ô tô chở rác đi cùng chiều lao tới đâm trúng nạn nhân tử vong tại chỗ.

Trường hợp qua điều tra đủ căn cứ xác định được tài xế xe con đang đỗ mở cửa thiếu chú ý quan sát, không đủ điều kiện an toàn nhưng vẫn mở cửa gây nên tai nạn chết người thì Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP.Vinh sẽ khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với tài xế xe côn mở cửa bất cẩn gây ra tai nạn trên về Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ theo quy định tại Điều 260 Bộ luật Hình sự năm 2015, cụ thể Điều 260 quy định người nào tham gia giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ gây thiệt hại cho người khác thuộc một trong các trường làm chết người; gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên; gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%; gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng thì cấu thành tội phạm này. Khung hình phạt quy định tại khoản 1, Điều 260 Bộ luật Hình sự là phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

Chủ thể của Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ là những người tham gia giao thông đường bộ; theo khoản 22 Điều 3 Luật Giao thông đường bộ quy định người tham gia giao thông gồm: người điều khiển, người sử dụng phương tiện tham gia giao thông đường bộ; người điều khiển, dẫn dắt súc vật; người đi bộ trên đường bộ, bao gồm tất cả những người tham gia giao thông đường bộ.

Vi phạm các quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ là không chấp hành hoặc chấp hành không đầy đủ các quy định an toàn giao thông đường bộ. Do đó, việc xác định hành vi vi phạm các quy định về điểu khiển phương tiện giao thông đường bộ không chỉ căn cứ vào các quy định của Bộ luật Hình sự mà phải căn cứ vào các quy định tại Luật Giao thông đường bộ. Theo đó tại điểm đ, khoản 2, Điều 18 Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định “không mở cửa xe, để cửa xe mở hoặc bước xuống xe khi chưa bảo đảm điều kiện an toàn”. Vì vậy, hành vi mở cửa xe thiếu chú ý quan sát và không đảm bảo an toàn của tài xế xe con là nguyên nhân trực tiếp đân đến vụ tai nạn, xe chở rác đang lưu thông với tốc độ bình thường không có chướng ngại và không có vi phạm, yêu tố lỗi bắt nguồn từ hành động mở xe của tài xế xe con và hành động vượt xe bên phải của thai phụ. Vì thế, bên cạnh xem xét hành vi của tài xế xe con đang đỗ, cơ quan điều tra cũng sẽ xem xét tốc độ, khoảng cách, làn đường, hướng vượt xe mà người thai phụ lưu thông bằng xe máy có vi phạm gì không, qua quan sát có thể thấy hành vi vượt xe bên phải của thai phụ cũng thuộc trường hợp Luật Giao thông đường bộ nghiêm cấm, nhiều vụ tai nạn xuất phát từ lỗi hỗn hợp đến từ nhiều phía trong đó có cả phía nạn nhân. Bởi vậy cơ quan điều tra sẽ điều tra xác định yếu tố lỗi của từng bên nhằm xác định trách nhiệm pháp lý.

Theo quy định tại Điều 601 Bộ luật Dân sự năm 2015 phương tiện giao thông vận tải cơ giới được xem là nguồn nguy hiểm cao độ, nên chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ phải vận hành, sử dụng, bảo quản, trông giữ, vận chuyển nguồn nguy hiểm cao độ theo đúng quy định của pháp luật. Chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra; nếu chủ sở hữu đã giao cho người khác chiếm hữu, sử dụng thì người này phải bồi thường, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Chủ sở hữu, người chiếm hữu, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường thiệt hại cả khi không có lỗi, trừ trường hợp như: thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi cố ý của người bị thiệt hại; thiệt hại xảy ra trong trường hợp bất khả kháng hoặc tình thế cấp thiết, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Ngoài bị xem xét trách nhiệm hình sự, tài xế vi phạm còn phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho gia đình nạn nhân theo quy định tại Điều 591 Bộ luật Dân sự năm 2015, khoản bồi thường bao gồm chi phí hợp lý cho việc mai táng; tiền cấp dưỡng cho những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng.

Liên hệ tư vấn luật sư: 0936683699 - 0983951338