Luật sư Hà Thị Khuyên
Luật sư Nguyễn Văn Đồng
Câu hỏi bạn đọc: Thưa luật sư, vợ chồng tôi cho con 11 tuổi quyền sử dụng đất, đồng thời để cháu đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có được không?
Giải đáp của luật sư:
Theo quy định tạ Điều 21 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về người chưa thành niên. Theo đó, người chưa thành niên là người chưa đủ mười tám tuổi. Giao dịch dân sự của người chưa đủ sáu tuổi do người đại diện theo pháp luật của người đó xác lập, thực hiện. Người từ đủ sáu tuổi đến chưa đủ mười lăm tuổi khi xác lập, thực hiện giao dịch dân sự phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý, trừ giao dịch dân sự phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày phù hợp với lứa tuổi. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự, trừ giao dịch dân sự liên quan đến bất động sản, động sản phải đăng ký và giao dịch dân sự khác theo quy định của luật phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.
Từ quy định trên có thể thấy, người chưa đủ 18 tuổi đều không thể tự mình giao dịch bất động sản được. Đối với trường hợp con mới 11 tuổi giao dịch liên quan đến bất động sản cần phải có người đại diện theo pháp luật xác lập thực hiện giao dịch đó.
Tại Điều 136 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về đại diện theo pháp luật của cá nhân. Theo đó, cha, mẹ đối với con chưa thành niên; người giám hộ đối với người được giám hộ. Người giám hộ của người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi là người đại diện theo pháp luật nếu được Tòa án chỉ định; người do Tòa án chỉ định trong trường hợp không xác định được người đại diện quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 136; người do Tòa án chỉ định đối với người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự. Ngoài ra, tại khoản 3, Điều 141 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về phạm vi đại diện. Cụ thể, một cá nhân, pháp nhân có thể đại diện cho nhiều cá nhân hoặc pháp nhân khác nhau nhưng không được nhân danh người được đại diện để xác lập, thực hiện giao dịch dân sự với chính mình hoặc với bên thứ ba mà mình cũng là người đại diện của người đó, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Trường hợp này, nếu đất là sở hữu chung của hai vợ chồng, thì việc tặng cho quyền sử dụng đất cho con mới 11 tuổi lại không thể thực hiện được, bởi bố mẹ không thể vừa là bên tặng cho lại vừa là bên đại diện cho bên nhận tặng cho. Còn nếu trường hợp đất đã thuộc quyền sở hữu riêng của vợ hoặc chồng, thì người còn lại hoàn toàn có thể đại diện cho con mình để thực hiện giao dịch nhận tặng cho. Đến khi con đủ 18 tuổi thì lúc đó cháu sẽ có toàn quyền của người sử dụng đất theo quy định pháp luật và được đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định.
Bên cạnh đó, tại Điều 19 Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định về các trường hợp không cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất không hề quy định người dưới 18 tuổi thì không được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Ngoài ra, tại Điều 5 Thông tư 23/2014/TT-BTNMT (sửa đổi bởi khoản 4 và khoản 5 Điều 6 Thông tư 33/2017/TT-BTNMT) quy định về thể hiện thông tin về người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất tại trang 1 của Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cũng không đề cập đến độ tuổi của người đứng tên trên giấy chứng nhận.
Vì thế, dù bị giới hạn về việc cha mẹ tặng cho quyền sử dụng đất cho con chưa thành niên, nhưng không có quy định cấm việc con chưa thành niên không được phép đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nên người dưới 18 tuổi vẫn có quyền được đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Liên hệ tư vấn luật sư: 0936683699 - 0983951338