Luật sư Hà Thị Khuyên
Luật sư Nguyễn Văn Đồng
Tại tòa, người liên quan trình bày Công ty AIC và bà Nguyễn Thị Thanh Nh (cựu chủ tịch) không còn liên quan đến khu đất 4.000m2 ở Hà Nội nên đề nghị Hội đồng xét xử huỷ bỏ kê biên đối với khu đất. Vậy, theo quy định pháp luật việc này sẽ được giải quyết thế nào?
Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Hà Thị Khuyên và Luật sư Nguyễn Văn Đồng cho biết, cơ quan chức năng cần tiếp tục xác minh làm rõ chủ sử dụng đất đối với 4000m2 đất nêu trên là cần thiết để đảm bảo việc giải quyết vụ án hình sự một cách khách quan, triệt để và đúng pháp luật nhất.
Đất đai là tài sản có đăng ký quyền sở hữu, vì thế không khó khi xác định diện tích đất trên thuộc chủ sử dụng đất nào. Cơ quan tiến hành tố tụng có thể yêu cầu các cơ quan quản lý đất đai ở địa phương cung cấp các thông tin tài liệu liên quan đến nguồn gốc và quá trình sử dụng đất, các giấy tờ về quyền sử dụng đất để xác định chủ sử dụng đất thực sự đối với lô đất trên.
Cơ quan tiến hành tố tụng sẽ căn cứ vào hồ sơ địa chính, căn cứ vào giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyết định giao đất, sổ đăng ký dụng đất, sổ địa chính và các giấy tờ khác có liên quan để xác định chủ sử dụng đất.
Việc xác định nguồn gốc đất đối với thửa đất nêu trên là rất quan trọng để xác định có phải là tài sản do phạm tội mà có hay không, có liên quan đến các bị cáo hay không. Từ đó có cơ sở để xử lý lô đất để bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả do hành vi phạm tội gây ra.
Trường hợp kết quả điều tra xác minh cho thấy lô đất này là do phạm tội mà có, là tài sản của các bị cáo, đồng thời các bị cáo phải bồi thường thiệt hại khắc phục hậu quả thì lô đất này sẽ tiếp tục bị kê biên để đảm bảo thi hành án.
Còn trường hợp kết quả điều tra xác minh cho thấy lô đất này không có liên quan đến tội phạm, xác định được chủ sử dụng đất hợp pháp, cơ quan chức năng sẽ gỡ bỏ các biện pháp ngăn chặn để trả lại đất cho các chủ sở hữu hợp pháp theo quy định pháp luật.
Ngoài ra, vị chuyên gia cho biết thêm, quy định về kê biên tài sản trong tố tụng hình sự để đảm bảo thi hành án là những nội dung đã được Bộ luật Tố tụng Hình sự quy định từ rất lâu nhưng ít có sự thay đổi.
Trên thực tế, biện pháp kê biên tài sản để đảm bảo thi hành án đôi khi chưa được chú trọng dẫn đến công tác thu hồi tài sản do phạm tội mà có chưa mang lại hiệu quả tích cực, hiện tượng tẩu tán tài sản trong quá trình tố tụng vẫn diễn ra ở nhiều nơi, nhiều vụ án.
Nhiều trường hợp cơ quan điều tra không kịp xác minh tài sản, chưa kịp kê biên tài sản, các bị can đã nhanh chân bán, chuyển nhượng dẫn đến phần dân sự trong vụ án hình sự khó được thực thi trên thực tế.
Bởi vây, cần có những nội dung sửa đổi bổ sung quy định pháp luật về kê biên tài sản trong tố tụng hình sự để đảm bảo những tài sản do phạm tội mà có, tài sản sử dụng để thực hiện hành vi phạm tội, những tài sản có liên quan đến tội phạm… cần phải được xác minh làm rõ kịp thời và có các biện pháp phong tỏa, kê biên, niêm phong để đảm bảo thi hành án.