Luật sư Nguyễn Văn Đồng
Luật sư Hà Thị Khuyên
Gần đây thường xuyên xảy ra các vụ thảm án mà hung thủ và nạn nhân đều là người trong gia đình, gây rúng động dư luận cả nước. Xin luật sư cho biết thực trạng này bắt nguồn từ nguyên nhân nào và cần thực hiện giải pháp nào để ngăn ngừa các vụ án tương tự xảy ra?
Trả lời vấn đề này, Luật sư Nguyễn Văn Đồng và Luật sư Hà Thị Khuyên phân tích, vấn đề mâu thuẫn trong gia đình, bạo lực gia đình, nhìn từ góc độ xã hội học, tâm lý học, luật học có thể thấy rằng đây là vấn đề gốc rễ tồn tại từ rất lâu, có căn nguyên lịch sử, thậm chí ăn sâu vào hệ tư tưởng con người, ảnh hưởng từ Nho giáo, tư tưởng trọng nam khinh nữ, coi trọng đàn ông xem thường phụ nữ.
Ngoài ra, còn xuất phát từ tình trạng bất bình đẳng giới trong gia đình, trong phân công lao động, trong tiếp cận các cơ hội phát triển bên ngoài và thụ hưởng thành quả lao động không công bằng giữa đàn ông và phụ nữ trong gia đình… chính sự bất bình đẳng giới này làm nảy sinh các vấn đề mâu thuẫn, xung đột trong gia đình, đẩy lên cao trào là những hành động bạo lực và hệ lụy đưa đến là những thảm án, mà kẻ gây án và nạn nhân là người một nhà, đây là một thực trạng đáng buồn, đáng báo động về sự xuống cấp đạo đức xã hội.
Ngoài những mâu thuẫn, tranh chấp có căn nguyên gốc rễ sâu xa, thì các mâu thuẫn xung đột hiện nay còn nảy sinh từ các vấn đề xã hội như: ngoại tình; vấn đề phân chia tài sản khi ly thân, ly hôn; tranh chấp di sản thừa kế, tranh chấp đất đai… dân mạng thường hay ví von câu “giá đất đi lên thì tình người đi xuống” là vậy. Tranh chấp tài sản, đất đai kéo dài không được chính quyền địa phương can thiệp và hóa giải kịp thời, không tự giải quyết được, các cá nhân trong gia đình cảm thấy bế tắc không lối thoát và đã lầm đường lạc lối chọn con đường giải quyết mâu thuẫn bằng bạo lực, từ đó đưa đến những vụ án mạng thương tâm, kẻ sống người chết, kẻ tù tội, con cái, cháu chắt bơ vơ, gia đình ly tán…
Là một luật sư, đồng thời cũng từng có giai đoạn làm tư vấn, tham vấn cho các nạn nhân trong các vụ bạo lực gia đình, trợ giúp trẻ em trong các gia đình có cha mẹ từng bạo lực dẫn đến tù tội, tôi cho rằng cần thực hiện các giải pháp sau để chặn đứng, đẩy lùi các vụ thảm án thương tâm. Cụ thể:
Đối với cơ quan chức năng, chính quyền đoàn thể tại địa phương cần can thiệp và giải quyết các đơn thư, tố cáo, khiếu nại, yêu cầu của người dân một cách nhanh chóng nhất, nhằm giải quyết các tranh chấp một cách hiệu quả, chính là cách hóa giải mâu thuẫn phát sinh từ các tranh chấp tài sản, di sản trong gia đình, đây là mầm mống chính của mâu thuẫn hiện nay. Đồng thời, nắm bắt thông tin từ cộng đồng, để có biện pháp can thiệp kịp thời đối với các gia đình đang có mâu thuẫn, tranh chấp, xô xát…
Thường xuyên tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật; kết nối chính sách học nghề và việc làm, tạo công ăn việc làm và thu nhập ổn định cho các gia đình khó khăn để giúp họ thoát nghèo bền vững… từ đó giúp họ tiến bộ trong suy nghĩ, tư tưởng và lối sống để có cách hành xử văn minh, không bạo lực với thành viên trong gia đình, biết sẻ chia với thành viên trong gia đình về công việc và thành quả lao động, xóa dần bất bình đẳng giới, nếu thực hiện tốt các biện pháp từ xa này thì sẽ giúp đẩy lùi các mâu thuẫn, tranh chấp và bạo lực hình thành, ngăn chặn được các vụ án thương tâm.
Đối với các thành viên gia đình, cần có sự tôn trọng nhau trong cách ứng xử và lối sống, phân công lao động trong gia đình một cách hợp lý, xóa bỏ tư tưởng lạc hậu trọng nam khinh nữ, tránh xa các tệ nạn rượu chè, bài bạc, lô đề, tệ nạn xã hội nói chung… là những giải pháp mang tính bền vững. Ngoài ra, khi xảy ra mâu thuẫn, xung đột, tranh chấp thì phải hết sức kiềm chế, bình tĩnh để trao đổi, hóa giải.
Nếu không tự hóa giải được mâu thuẫn thì cần chia sẻ với các thành viên khác trong gia đình để tìm cách tháo gỡ, nếu mâu thuẫn hoặc tranh chấp trầm trọng không thể tự giải quyết thì cần bình tĩnh tìm kiếm sự trợ giúp từ những người có uy tín trong dòng họ, thôn xóm, chính quyền, cao hơn là tìm kiếm tư vấn từ luật sư để có thể giải quyết nhanh chóng các mâu thuẫn, tranh chấp… Nếu làm được những vấn đề này thì các vụ bạo lực gia đình, các vụ án thương tâm liên quan đến người trong gia đình gây ra sẽ dần bị chặn đứng và đẩy lùi.
Liên hệ tư vấn Luật sư: 0936683699 - 0983951338