Luật sư Trịnh Văn Dũng
Hiện nay, nhiều người dân còn khá lúng túng trong việc xác định giá đất để tính tiền bồi thường khi nhà nước thu hồi đất, thậm chí không nắm được quy định pháp luật về giá đất để tính tiền bồi tường khi nhà nước thu hồi đất, nên mong muốn được luật sư giải đáp vấn đề này.
Quan điểm của Luật sư Trịnh Văn Dũng như sau: Khi hộ gia đình, cá nhân, tổ chức có đất bị thu hồi, ngoài điều kiện thửa đất bị nhà nước thu hồi nằm trong diện được bồi thường theo quy định của pháp luật Đất đai thì người sử dụng đất cần nắm được căn cứ để xác định, tính giá đất bồi thường.
Theo quy định của pháp luật đất đai hiện hành, tại mỗi địa phương có mức độ phát triển kinh tế xã hội là khác nhau. Vì vậy pháp luật đất đai nói riêng đã trao quyền cho từng địa phương (UBND tỉnh) tự xác định, xây dựng bảng giá đất, quyết định giá đất để bồi thường.
Việc xác định giá đất chính là căn cứ để tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất được quy định như sau:
Tại khoản 4 Điều 114 Luật Đất đai năm 2013 quy định như sau:
“4. Giá đất cụ thể được sử dụng để làm căn cứ trong các trường hợp sau đây:
đ) Tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất…”
Xác định giá đất cụ thể được thực hiện theo quy định tại khoản 3, Điều 114 Luật Đất đai năm 2013, cụ thể như sau:
“3. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định giá đất cụ thể. Cơ quan quản lý đất đai cấp tỉnh có trách nhiệm giúp Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức việc xác định giá đất cụ thể. Trong quá trình thực hiện, cơ quan quản lý đất đai cấp tỉnh được thuê tổ chức có chức năng tư vấn xác định giá đất để tư vấn xác định giá đất cụ thể.
Việc xác định giá đất cụ thể phải dựa trên cơ sở điều tra, thu thập thông tin về thửa đất, giá đất thị trường và thông tin về giá đất trong cơ sở dữ liệu đất đai; áp dụng phương pháp định giá đất phù hợp. Căn cứ kết quả tư vấn xác định giá đất, cơ quan quản lý đất đai cấp tỉnh trình Hội đồng thẩm định giá đất xem xét trước khi trình Ủy ban nhân dân cùng cấp quyết định.
Hội đồng thẩm định giá đất gồm Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh làm Chủ tịch và đại diện của cơ quan, tổ chức có liên quan, tổ chức có chức năng tư vấn xác định giá đất”.
Như vậy, căn cứ quy định trên, bảng giá đất là căn cứ để tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất. Giá đất cụ thể do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định và được xác định dựa trên cơ sở điều tra, thu thập thông tin về thửa đất, giá đất thị trường và thông tin về giá đất trong cơ sở dữ liệu đất đai và áp dụng phương pháp định giá đất phù hợp.
Tuy nhiên trong rất nhiều trường hợp cơ quan nhà nước đưa ra các căn cứ để xác định mức bồi thường do thu hồi đất lại không thỏa đáng, không phản ánh đúng, sát với thực tế thị trường từ đó làm thiệt hại đến quyền, lợi ích của người dân khi có đất bị thu hồi - Một trong những nguyên nhân chính hiện nay dẫn tới tình trạng tố cáo, khiếu nại, khiếu kiện…