Luật sư Nguyễn Văn Đồng

Luật sư Hà Thị Khuyên

Thế nào là bất động sản và động sản?

Bất động sản theo quy định tại khoản 1 Điều 107 Bộ luật Dân sự năm 2015 được coi là tài sản, gồm: Đất đai; nhà, công trình xây dựng gắn liền với đất đai; tài sản khác gắn liền với đất đai, nhà, công trình xây dựng; tài sản khác theo quy định pháp luật.

Động sản theo quy định tại khoản 2 Điều 107 Bộ luật Dân sự năm 2015 là những tài sản không phải là bất động sản theo, như vậy, động sản được định nghĩa theo phương pháp loại trừ các tài sản đã được liệt kê là bất động sản.

1. Quy định về bất động sản

Khoản 1 Điều 107 Bộ luật Dân sự năm 2015 xác định các tài sản là bất động sản là đất đai và những tài sản là nhà, công trình xây dựng gắn liền với đất đai. Theo tính chất của các loại tài sản này là không di dời được về mặt cơ học. Nếu tách rời tài sản này ra khỏi đất thì sẽ bị hư hỏng, không giữ nguyên được trạng thái ban đầu của vật. Đất đai là tài sản, theo bản chất không thể di dời.

Những tài sản gắn với đất đai như nhà, công trình xây dựng gắn liền với đất đai đều là bất động sản. Loại tài sản thứ ba, mà sự tồn tại của chúng không thể tách dời đất đai, nhà, công trình xây dựng. Nếu chuyển dịch chuyển các tài sản gắn liền với đất đai, nhà, công trình xây dựng thì sẽ để lại những tì vết nhất nhất định và vật bị tách dời khỏi đất đai, nhà, công trình xây dựng không còn giữ nguyên được trạng thái ban đầu của vật.

Việc xác định bất động sản liên quan đến nhiều quan hệ có đối tượng là bất động sản và là căn cứ để xác định địa điểm thực hiện nghĩa vụ chuyển giao bất động sản, liên quan đến việc xác định thẩm quyền giải quyết của cơ quan có thẩm quyền khi có tranh chấp về bất động sản, liên quan đến các giao dịch có đối tượng là bất động sản… Tại Điểm d khoản 1 Điều 107 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định: “Tài sản khác theo quy định của pháp luật”. Đây là một quy định mang tính chất dự liệu trong trường hợp pháp luật có quy định một loại tài sản nào đó là bất động sản. Luật Kinh doanh bất động sản quy định quyền sử dụng đất là bất động sản.

Khoản 2 Điều 107 Bộ luật Dân sự năm 2015quy định mang tính chất loại trừ những loại tài sản không được quy định là bất động sản thì là động sản.

2. Quy định về động sản

Động sản nào phải đăng ký quyền sở hữu

Về việc đăng ký tài sản với động sản, khoản 2 Điều 106 Bộ luật Dân sự năm 2015 nêu rõ: Quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản là động sản không phải đăng ký, trừ trường hợp pháp luật về đăng ký tài sản có quy định khác.

Như vậy, động sản là tài sản không phải đăng ký quyền sở hữu, quyền khác với tài sản ngoại trừ trường hợp pháp luật có quy định phải đăng ký và việc đăng ký phải được thực hiện một cách công khai (căn cứ khoản 3 Điều 106 Bộ luật Dân sự năm 2015).

Trong đó, có thể kể đến một số loại động sản phải đăng ký như:

Xe ô tô, xe mô tô, rơ mooc, xe máy, xe máy điện...

Theo khoản 3 Điều 53 Luật Giao thông đường bộ năm 2008, xe cơ giới phải đăng ký quyền sở hữu và gắn biển số xe do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp thì mới được tham gia giao thông.

Trong đó, xe cơ giới hay còn gọi là phương tiện giao thông cơ giới đường bộ được nêu tại khoản 18 Điều 3 Luật Giao thông đường bộ 2008 gồm: Xe ô tô; máy kéo; rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc được kéo bởi xe ô tô, máy kéo; Xe mô tô hai bánh; mô tô ba bánh; xe gắn máy (kể cả xe máy điện) và các loại xe tương tự như thế. Việc đăng ký quyền sở hữu xe cơ giới được thực hiện theo quy định của Thông tư 58/2020/TT-BCA.

Di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia

Khoản 21 Điều 1 Luật Di sản văn hóa sửa đổi năm 2009 nêu rõ: Bảo vật quốc gia phải được đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền về văn hóa, thể thao và du lịch. Trong đó, các tiêu chí dùng để xác định là bảo vật quốc gia bao gồm: Là hiện vật gốc độc bản (chỉ có một bản); Là hiện vật có hình thức độc đáo; Là hiện vật có giá trị đặc biệt mà có liên quan đến một sự kiện trọng đại của đất nước hoặc sự nghiệp của anh hùng dân tộc, danh nhân tiêu biểu hoặc tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng về tư tưởng, nhân văn, giá trị thẩm mỹ tiêu biểu cho một khuynh hướng, phong cách, thời đại…

Đồng thời, khoản 22 Điều 1 Di sản văn hóa sửa đổi năm 2009 cũng khẳng định, Nhà nước khuyến khích tổ chức, cá nhân thực hiện đăng ký di vật, cổ vật thuộc sở hữu của mình với cơ quan có thẩm quyền của Nhà nước về văn hóa, thể thao và du lịch.

Vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ

Khoản 1 Điều 9 Luật Quản lý sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ 2017 nêu rõ: Vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ phải được quản lý, bảo quản theo đúng chế độ, đúng quy trình, bảo đảm an toàn, không để mất, hư hỏng.

Theo đó, trước khi sản xuất, kinh doanh, sử dụng tại Việt Nam, các động sản gồm vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ phải được đăng ký theo quy định…

Điều kiện nào thì động sản được coi là gắn liền với nhà, công trình xây dựng

Thông thường, việc gắn một động sản vào nhà, công trình xây dựng phải: (1) Nhằm tạo một chỉnh thể thống nhất phục vụ cho mục đích sử dụng nhà, công trình đó, mặt khác; (2) Việc gắn động sản vào nhà, công trình phải do người có quyền (quyền sở hữu hoặc một quyền năng khác) đối với nhà, công trình xây dựng đó thực hiện; (3) Việc gắn liền phải mang tính chất kiên cố, không thể tháo ra mà không làm hư hại hoặc mất vẻ mỹ quan của nhà, công trình. 

Điều 107. Bất động sản và động sản

1. Bất động sản bao gồm:

a) Đất đai;

b) Nhà, công trình xây dựng gắn liền với đất đai;

c) Tài sản khác gắn liền với đất đai, nhà, công trình xây dựng;

d) Tài sản khác theo quy định của pháp luật.

2. Động sản là những tài sản không phải là bất động sản.

Liên hệ tư vấn và mời luật sư: 0936683699 - 0983951338