Hợp đồng vận chuyển hành khách là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên vận chuyển chuyên chở hành khách, hành lý đến địa điểm đã định theo thỏa thuận, hành khách phải thanh toán cước phí vận chuyển.
Tại Điều 523 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định hình thức hợp đồng vận chuyển hành khách. Theo đó, hợp đồng vận chuyển hành khách có thể được lập thành văn bản, bằng lời nói hoặc được xác lập bằng hành vi cụ thể. Vé là bằng chứng của việc giao kết hợp đồng vận chuyển hành khách giữa các bên.
Hợp đồng vận chuyển hành khách là một trong những loại hợp đồng dân sự thông dụng và phổ biến do nhu cầu đi lại tăng lên cùng với sự phát triển của các hình thức vận chuyển khác. Tuy nhiên, do tính chất phức tạp và nguy hiểm của quá trình vận tải nên loại hợp đồng này có những đặc điểm riêng biệt. Theo quy định tại Điều 523 Bộ luật Dân sự thì hợp đồng vận chuyển hành khách được xác lập qua một trong 03 hình thức là bằng văn bản, bằng lời nói hoặc bằng hành vi. Cụ thể:
- Hợp đồng được xác lập bằng văn bản, trong trường hợp chi phí vận chuyển được thanh toán bằng hình thức mua vé thì vé chỉ là bằng chứng của việc giao kết hợp đồng vận chuyển hành khách giữa các bên, thay vì hành khách trả cho bên vận chuyển một khoản tiền thì tiền mua vé chính là chi phí cho việc cung ứng dịch vụ vận chuyển hành khách. Trên vé chứa đựng các thông tin như thời gian xuất phát, địa điểm xuất phát và địa điểm đến, giá vé, trên nhiều loại vé còn có cả thông tin của khách hàng… Tuy nhiên, vé không phải hợp đồng vận chuyển mà chỉ là bằng chứng cho việc giao kết hợp đồng. Hình thức hợp đồng là sự chứa đựng nội dung của hợp đồng, trong đó có các điều khoản mà các bên đã thỏa thuận như thời gian, địa điểm, quyền và nghĩa vụ mỗi bên… và đặc biệt là có chữ ký của cả hai bên trong hợp đồng. Nhưng vé thì không chứa đựng đầy đủ các thông tin đó. Trường hợp khách hàng làm mất vé không đồng nghĩa với việc giữa khách hàng và bên vận chuyển không tồn tại hợp đồng.
- Hợp đồng được xác lập bằng lời nói, thông thường, hình thức giao kết hợp đồng khả phổ biến với hình thức vận chuyển hành khách bằng đường bộ, cụ thể như hợp đồng vận chuyển hành khách bằng taxi thường được giao kết bằng miệng, sau khi thỏa thuận về địa điểm hành khách lên xe và thanh toán tiền theo kilômét đường đi. Bên cạnh đó, hình thức vận chuyển bằng đường bộ còn có một phương tiện phổ biến ở hầu hết mọi nơi với những ưu điểm như giá thành rẻ, nhanh chóng, thuận tiện, đó là vận chuyển bằng xe máy. Hình thức vận chuyển bằng phương tiện phát triển theo tính tự phát theo nhu cầu của người dân. Cũng như vận chuyển bằng taxi, tuy nhiên chi phí vận chuyển được các bên thỏa thuận từ trước. Khi thỏa thuận địa điểm đến các bên thỏa thuận luôn giá tiền, và bên vận chuyển có trách nhiệm chở hành khách đến đúng địa điểm đó.
- Hợp đồng được xác lập bằng hành vi, thông qua hành vi của chính hành khách thể hiện việc xác lập hợp đồng vận chuyển. Các bên thông qua hành vi cụ thể để xác lập, giao kết hợp đồng. Hiện nay với sự phát triển của khoa học công nghệ, hành khách có thể dễ dàng đặt xe trên các ứng dụng online. Thông qua ứng dụng khác hàng truy cập vào và nhập địa chỉ xuất phát và địa chỉ đi, bên vận chuyển sẽ cung cấp chi phí cụ thể, nếu đồng ý với mức giá đó khách hàng có thể tiền hành đặt xe mà không cần thỏa thuận bằng miệng hay văn bản. Ví dụ: Hiện nay một số quốc gia hành khách chỉ cần quẹt thẻ khi lên tàu điện ngầm.
Điều 523. Hình thức hợp đồng vận chuyển hành khách
1. Hợp đồng vận chuyển hành khách có thể được lập thành văn bản, bằng lời nói hoặc được xác lập bằng hành vi cụ thể.
2. Vé là bằng chứng của việc giao kết hợp đồng vận chuyển hành khách giữa các bên.
Văn phòng Luật sư Nhân Chính
Liên hệ luật sư: 0936683699 - 0983951338