Phạm vi điều chỉnh của Bộ luật Dân sự năm 2015 (Điều 1)
05/06/2024
Hoàn thành nghĩa vụ (Điều 373)
Luật sư Nguyễn Văn Đồng
Luật sư Hà Thị Khuyên
Theo quy định pháp luật thì "nghĩa vụ" là việc mà theo đó, một hoặc nhiều chủ thể (sau đây gọi chung là bên có nghĩa vụ) phải chuyển giao vật, chuyển giao quyền, trả tiền hoặc giấy tờ có giá, thực hiện công việc hoặc không được thực hiện công việc nhất định vì lợi ích của một hoặc nhiều chủ thể khác (sau đây gọi chung là bên có quyền).
Tại Điều 373 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định việc hoàn thành nghĩa vụ. Theo đó, nghĩa vụ được hoàn thành khi bên có nghĩa vụ đã thực hiện toàn bộ nghĩa vụ hoặc thực hiện một phần nghĩa vụ nhưng phần còn lại được bên có quyền cho miễn thực hiện. Theo quy định trên thì có thể xác định nghĩa vụ hoàn thành trong những trường hợp sau:
Thứ nhất, bên có nghĩa vụ đã thực hiện toàn bộ nghĩa vụ. Nghĩa vụ phải thực hiện không chỉ là nghĩa vụ chính mà còn có thể phát sinh thêm các nghĩa vụ phụ như thanh toán chi phí phát sinh, bồi thường thiệt hại. Theo đó, bên có nghĩa vụ phải thực hiện toàn bộ những nghĩa vụ đó thì mới được xem là đã hoàn thành nghĩa vụ. Bên cạnh đó, đối tượng của quan hệ nghĩa vụ rất đa dạng, đó có thể vật, tiền, một công việc phải thực hiện hoặc không phải thực hiện, tùy thuộc vào từng đối tượng trong quan hệ mà các bên có thể thỏa thuận bên có nghĩa vụ phải hoàn thành nghĩa vụ như thế nào. Hay nghĩa vụ thực hiện một công việc là gia công bàn ghế bao gồm cả nghĩa vụ gia công và các nghĩa vụ liên quan như sơn, bảo quản, giao cho vận chuyển, bảo hành… nếu các bên đã thỏa thuận về tất cả các nghĩa vụ đó thì bên có nghĩa vụ phải thực hiện toàn bộ việc đó trong thời hạn thực hiện nghĩa vụ thì được coi là hoàn thành nghĩa vụ.
Thứ hai, bên có nghĩa vụ mới chỉ hoàn thành một phần nghĩa vụ, phần còn lại được bên có quyền miễn thực hiện. Nghĩa vụ thực hiện có thể được chia là nhiều phần, theo quy định tài khoản 1 Điều 290 Bộ luật Dân sự năm 2015, cụ thể, nghĩa vụ phân chia được theo phần là nghĩa vụ mà đối tượng của nghĩa vụ có thể chia thành nhiều phần để thực hiện. Bản chất của hành vi thực hiện nghĩa vụ của một bên chủ thể là đế đáp ứng lợi ích của chủ thể còn lại. Do đó, chủ thể có quyền có thể từ chối tiếp nhận nghĩa vụ từ bên có nghĩa vụ bằng cách miên thực hiện nghĩa vụ một phần cho bên có nghĩa vụ. Khi bên có nghĩa vụ đã thực hiện được một phần nghĩa vụ mà phần còn lại được bên có quyền miễn thực hiện, thì nghĩa vụ cũng được xem là đã hoàn thành.
Như vậy, trong trường hợp khi bên có nghĩa vụ đã thực hiện hết toàn bộ nghĩa vụ theo yêu cầu của bên có quyền hoặc thực hiện một phần nghĩa vụ nhưng phần còn lại được bên có quyền cho miễn thực hiện hoặc được miễn theo sự xác định của pháp luật. Tại thời điểm nghĩa vụ được coi là hoàn thành sẽ chấm dứt quan hệ nghĩa vụ giữa các bên.
Điều 373. Hoàn thành nghĩa vụ
Nghĩa vụ được hoàn thành khi bên có nghĩa vụ đã thực hiện toàn bộ nghĩa vụ hoặc thực hiện một phần nghĩa vụ nhưng phần còn lại được bên có quyền cho miễn thực hiện.
Liên hệ tư vấn luật sư: 0936683699 - 0983951338
-
-
Áp dụng Bộ luật dân sự (Điều 4)
05/06/2024 -
Áp dụng tập quán (Điều 5)
05/06/2024 -
Áp dụng tương tự pháp luật (Điều 6)
05/06/2024 -
Căn cứ xác lập quyền dân sự (Điều 8)
04/06/2024 -
Thực hiện quyền dân sự (Điều 9)
04/06/2024
