Tại Điều 574 Bộ luật Dân sự năm 2015 về việc thực hiện công việc không có ủy quyền. Theo đó, việc thực hiện công việc không có ủy quyền là việc một người không có nghĩa vụ thực hiện công việc nhưng đã tự nguyện thực hiện công việc đó vì lợi ích của người có công việc được thực hiện khi người này không biết hoặc biết mà không phản đối. Cụ thể:
Thực hiện công việc không có ủy quyền phải hoàn toàn xuất phát từ ý chí tự nguyện của người đó, trong thực tế có những trường hợp một người hoàn toàn tự nguyện làm thay công việc cho người khác trên tinh thần tương thân, tương trợ giúp đỡ lẫn nhau, giữa họ không có mối quan hệ pháp lý nào về công việc thực hiện. Công việc được thực hiện trong quan hệ này không phải là một nghĩa vụ pháp lý có tính chất bắt buộc. Tức họ có thực hiện hay không thực hiện công việc đó thì cũng không phải gánh chịu bất kỳ chế tài nào. Trước thời điểm thực hiện công việc, giữ hai bên không có bất kỳ ràng buộc pháp lý hay thỏa thuận nào.
Việc thực hiện công việc phải hoàn toàn vì lợi ích của bên có công việc, người thực hiện công việc này coi đó là bổn phận của mình và hành vi phải xuất phát từ lợi ích của người có công việc; việc xác định ý chí của chủ thể có phải xuất phát từ mong muốn đem lại lợi ích cho người có công việc hay không chỉ mang tính chất tương đối; thực tế sau khi chủ thể hoàn thành công việc có thể được người có công việc trả cho một khoản tiền gọi là tiền thù lao thực hiện công việc, có những người thực hiện công việc cho người khác thực chất là để hưởng khoản thù lao đó; vì thế để xác định một chủ thể thực hiện công việc cho người khác có phải vì lợi ích của người đó hay không cần phải xem xét yếu tố chuyên nghiệp trong hành vi của người thực hiện, nếu công việc đó là một công việc thường xuyên tại cùng một địa điểm, công việc có tính chất lặp đi lặp lại và mỗi lần kết thức chủ thể thực hiện đều nhận một khoản thù lao từ người có công việc, thì không được coi là thực hiện công việc hoàn toàn vì lợi ích của người khác. Còn nếu công việc đó không mang tính chất thường xuyên, tức công việc xảy ra tức thì và bên thực hiện công việc không biết trước được thì có thể xem là thực hiện công việc hoàn toàn vì lợi ích của người khác.
Người có công việc không biết hoặc biết mà không phản đối về việc thực hiện công việc, người có công việc trong trường hợp này có thể rơi vào hai trường hợp là không có mặt tại nơi thực hiện công việc nên không thể thực hiện công việc đó hoặc có mặt và biết về việc thực hiện công việc nhưng không đủ điều kiện để thực hiện nên đã để cho người thực hiện công việc tiếp tục thực hiện. Nếu người có công việc có mặt tại nơi đó và mong muốn thực hiện công việc đó thì sẽ không làm phát sinh hành vi của chủ thể thực hiện công việc không có ủy quyền; người có công việc với tư cách là chủ sở hữu, người có quyền lợi liên quan trực tiếp đến công việc xét thấy việc thực hiện công việc của chủ thể khác là vì lợi ích của chính mình thì có thể không phản đối việc đó; nếu người có công việc phản đối thì thì chủ thể không được tiếp tục thực hiện công việc nữa, nếu tiếp tục thực hiện thì sẽ bị coi là hành vi vi phạm và phải chịu trách nhiệm.
Việc thực hiện công việc phải thực sự cần thiết, mặc dù việc thực hiện công việc có thể mang lại lợi ích cho người có công việc, người có công việc có thể không phản đối, và người thực hiện công việc hoàn toàn vì lợi ích của người có công việc, nhưng việc thực hiện công việc phải thực sự cần thiết. Sự cần thiết của việc thực hiện công việc thể hiện ở chỗ nếu công việc không được thực hiện kịp thời sẽ gây thiệt hại cho người có công việc. Đây là yếu tố quan trọng và có vai trò quyết định việc thực hiện công việc có thuộc trường hợp không có ủy quyền hay không. Bởi thực tế, nhiều trường hợp một người thực hiện công việc của người khác khi họ không biết và sau đó yêu cầu thanh toán thù lao, nhưng bản thân người có công việc không đồng ý vì họ không có nhu cầu người khác phải thực hiện công việc cho mình. Do đó, người thực hiện công việc muốn nhận thù lao thì phải chứng minh mình đã thực hiện công việc giúp cho người có công việc không bị thiệt hại. Điều nà giúp ngăn chặn được hành vi lợi dụng quy định của pháp luật để trục lợi một cách không chính đáng.
Điều 574. Thực hiện công việc không có ủy quyền
Thực hiện công việc không có ủy quyền là việc một người không có nghĩa vụ thực hiện công việc nhưng đã tự nguyện thực hiện công việc đó vì lợi ích của người có công việc được thực hiện khi người này không biết hoặc biết mà không phản đối.
Văn phòng Luật sư Nhân Chính
Liên hệ luật sư: 0936683699 - 0983951338