Phạm vi điều chỉnh của Bộ luật Dân sự năm 2015 (Điều 1)
05/06/2024
Trách nhiệm bồi thường thiệt hại (Điều 541)
Vận chuyển hàng hoá có thể được hiểu là một loại dịch vụ, trong đó các tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ này tiến hành các công việc cần thiết để chuyển hàng hóa từ địa điểm này sang địa điểm khác theo thỏa thuận với những tổ chức, cá nhân có nhu cầu để hưởng thù lao dịch vụ. Hoạt động vận chuyển hàng hóa này được thực hiện dựa trên sự thoả thuận giữa bên thuê vận chuyển và bên vận chuyển xác lập thông qua hợp đồng vận chuyển.
Hợp đồng vận chuyển tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên vận chuyển có nghĩa vụ chuyển tài sản đến địa điểm đã định theo thỏa thuận và giao tài sản đó cho người có quyền nhận, bên thuê vận chuyển có nghĩa vụ trả cước phí vận chuyển. Trong quan hệ hợp đồng vận chuyển tài sản, các bên chỉ phải chịu trách nhiệm khi có đầy đủ các yếu tố trên. Trong đó, việc xem xét hành vi gây thiệt hại của các bên không giống nhau, dựa vào vị trí của mỗi bên trong hợp đồng mà pháp luật xác định được khi nào thì một bên bị xem là có hành vi vi phạm nghĩa vụ.
Tại Điều 541 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định trách nhiệm bồi thường thiệt hại. Theo đó, bên vận chuyển phải bồi thường thiệt hại cho bên thuê vận chuyển nếu để tài sản bị mất hoặc hư hỏng, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 536 của Bộ luật Dân sự. Bên thuê vận chuyển phải bồi thường thiệt hại cho bên vận chuyển và người thứ ba về thiệt hại do tài sản vận chuyển có tính chất nguy hiểm, độc hại mà không có biện pháp đóng gói, bảo đảm an toàn trong quá trình vận chuyển. Trường hợp bất khả kháng dẫn đến tài sản vận chuyển bị mất, hư hỏng hoặc bị hủy hoại trong quá trình vận chuyển thì bên vận chuyển không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác. Cụ thể:
Bên vận chuyển có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho bên thuê vận chuyển đối với những hư hỏng, mất mát của tài sản vận chuyển; đây là quy định gắn liền với nghĩa vụ bảo quản an toàn cho tài sản trong quá trình di chuyển của bên vận chuyển. Đây đều là những nội dung cơ bản của hợp đồng vận chuyển tài sản. Lợi ích của bên thuê vận chuyển phát sinh trực tiếp từ việc thực hiện đúng, đầy đủ nghĩa vụ này của bên vận chuyển. Khi tài sản được giao cho bên vận chuyển sẽ làm phát sinh nghĩa vụ của họ trong việc bảo quản tài sản trong quá trình vận chuyển, bên vận chuyển không chỉ đơn thuần là thực hiện việc di dời tài sản; nếu tài sản bị hư hỏng, mất mát trong quá trình chuyên chở thì bên vận chuyển phải chịu trách nhiệm.
Bên thuê vận chuyển có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho bên vận chuyển và bên thứ ba bị thiệt hại về những thiệt hại do vận chuyển tài sản có tính chất nguy hiểm, độc hại mà không có biện pháp đóng gói, đảm bảo an toàn trong quá trình vận chuyển; tài sản có tính chất nguy hiểm, độc hại có thể trở thành đối tượng của hợp đồng vận chuyển nếu pháp luật không cấm. Nếu các bên thỏa thuận chuyên chở loại tài sản này, bên thuê vận chuyển có nghĩa vụ phải đóng gói tài sản phù hợp với quy cách chung; việc đóng gói tài sản cẩn thận không chỉ đảm bảo an toàn cho chính tài sản đó, mà còn đảm bảo an toàn cho cả bên vận chuyển và bên thứ ba. Các loại tài sản có tính chất nguy hiểm, độc hại nhưng không bị cấm vận chuyển.
Tuy nhiên, bên vận chuyển sẽ được miễn trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong các trường hợp như:
- Bên vận chuyển không phải chịu trách nhiệm bồi thường cho những thiệt hại xảy ra với tài sản, nếu các bên thỏa thuận về việc bên thuê vận chuyển có nghĩa vụ trông coi tài sản trong quá trình vận chuyển. Trong trường hợp này, trách nhiệm của bên thuê vận chuyển gắn liền với việc bảo quản, quản lý tài sản do đó, tức bên thuê vận chuyển là bên có lỗi trong việc để xảy ra thiệt hại với tài sản vận chuyển. Nên nếu có thiệt hại xảy ra thì bên thuê vận chuyển phải chịu trách nhiệm, và không được bồi thường từ bên vận chuyển.
- Bên vận chuyển còn được loại trừ trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp bất khả kháng, trong quá trình vận chuyển tài sản dưới sự tác động của nhiều yếu tố, mà bên vận chuyển mặc dù không mong muốn thiệt hại xảy ra nhưng không thể ngăn cả. Thiệt hại đó xuất phát từ sự kiện bất khả kháng như thiên tai, dịch bệnh… mà tại thời điểm giao kết các bên không thể lường trước được; nếu tài sản vận chuyển bị hư hỏng, mất mát do sự tác động của sự kiện bất khả kháng thì không cần phải bồi thường thiệt hại cho bên thuê vận chuyển, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
Điều 541. Trách nhiệm bồi thường thiệt hại
1. Bên vận chuyển phải bồi thường thiệt hại cho bên thuê vận chuyển nếu để tài sản bị mất hoặc hư hỏng, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 536 của Bộ luật này.
2. Bên thuê vận chuyển phải bồi thường thiệt hại cho bên vận chuyển và người thứ ba về thiệt hại do tài sản vận chuyển có tính chất nguy hiểm, độc hại mà không có biện pháp đóng gói, bảo đảm an toàn trong quá trình vận chuyển.
3. Trường hợp bất khả kháng dẫn đến tài sản vận chuyển bị mất, hư hỏng hoặc bị hủy hoại trong quá trình vận chuyển thì bên vận chuyển không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
Văn phòng Luật sư Nhân Chính
Liên hệ luật sư: 0936683699 - 0983951338
-
-
Áp dụng Bộ luật dân sự (Điều 4)
05/06/2024 -
Áp dụng tập quán (Điều 5)
05/06/2024 -
Áp dụng tương tự pháp luật (Điều 6)
05/06/2024 -
Căn cứ xác lập quyền dân sự (Điều 8)
04/06/2024 -
Thực hiện quyền dân sự (Điều 9)
04/06/2024
