Vật đồng bộ là vật gồm các phần hoặc các bộ phận ăn khớp, liên hệ với nhau hợp thành chỉnh thể mà nếu thiếu một trong các phần, các bộ phận hoặc có phần hoặc bộ phận không đúng quy cách, chủng loại thì không sử dụng được hoặc giá trị sử dụng của vật đó bị giảm sút. Vì vậy, khi bên bán giao vật đồng bộ thì phải có nghĩa vụ giao đủ và đúng quy cách các bộ phận cấu thành vật để bên mua có thể sử dụng vật đúng mục đích đặt ra.
Tại Điều 438 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về trách nhiệm do giao vật không đồng bộ. Theo đó, trường hợp vật được giao không đồng bộ làm cho mục đích sử dụng của vật không đạt được thì bên mua có một trong các quyền sau đây: Nhận và yêu cầu bên bán giao tiếp phần hoặc bộ phận còn thiếu, yêu cầu bồi thường thiệt hại và hoãn thanh toán phần hoặc bộ phận đã nhận cho đến khi vật được giao đồng bộ; Hủy bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Trường hợp bên mua đã trả tiền nhưng chưa nhận vật do giao không đồng bộ thì được trả lãi đối với số tiền đã trả theo lãi suất thỏa thuận giữa các bên nhưng không được vượt quá mức lãi suất được quy định tại khoản 1 Điều 468 của Bộ luật Dân sự; nếu không có thỏa thuận thì thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật Dân sự và yêu cầu bên bán bồi thường thiệt hại do giao vật không đồng bộ, kể từ thời điểm phải thực hiện hợp đồng cho đến khi vật được giao đồng bộ.
Theo quy định trên viêc chuyển giao vật đồng bộ đầy đủ và đúng quy cách các bộ phận cấu thành vật là nghĩa vụ của bên bán. Trường hợp bên bán chuyển giao vật không đồng bộ làm cho mục đích sử dụng vật của bên mua không đạt được, thì bên mua có thể lựa chọn giải quyết theo 02 phương thức:
(1) Nhận và yêu cầu bên bán giao tiếp phần hoặc bộ phận còn thiếu, yêu cầu bồi thường thiệt hại và hoãn thanh toán phần hoặc bộ phận đã nhận cho đến khi vật được giao đồng bộ. Quy định này nhằm bảo vệ lợi ích của bên mua. Theo đó, nếu xét thấy lợi ích của mình vẫn được đảm bảo nếu bên bán tiếp tục thực hiện nghĩa vụ thì bên mua có quyền yêu cầu bên bán tiếp tục thực hiện giao bộ phận còn thiếu.
(2) Hủy bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại, việc không giao đúng vật đồng bộ là do lỗi của bên bán, trường hợp này bên mua là bên có quyền lợi bị xâm phạm, vì vậy bên mua dựa trên ý chí của mình và sự cho phép của pháp luật có quyền hủy bỏ hợp đồng theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 423 Bộ luật Dân sự năm 2015. Theo quy định Điều 427 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về hậu quả của việc hủy bỏ hợp đồng, thì hợp đồng mua bán tài sản không có hiệu lực kể từ thời điểm giao kết, và các bên phải hoàn trả cho nhau những gì đã nhận. Đồng thời, bên bán là bên có lỗi dẫn đến họp đồng bị hủy bỏ khiến cho bên mua bị ảnh hưởng không đạt được lợi ích ban đầu, nên bên bán phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho bên mua.
Bên cạnh đó, trường hợp bên mua đã trả tiền nhưng chưa nhận vật do giao không đồng bộ thì được trả lãi đối với số tiền đã trả theo lãi suất thỏa thuận giữa các bên nhưng không được vượt quá 20%/năm/số tiền bên mua đã thanh toán. Nếu không có thỏa thuận về trả lãi thì lãi suất phải trả là 50% mức lãi suất giới hạn/ số tiền đã thanh toán. Ngoài bên mua còn có quyền yêu cầu bên bán bồi thường thiệt hại do giao vật không đồng bộ, kể từ thời điểm phải thực hiện hợp đồng cho đến khi vật được giao đồng bộ.
Điều 438. Trách nhiệm do giao vật không đồng bộ
1. Trường hợp vật được giao không đồng bộ làm cho mục đích sử dụng của vật không đạt được thì bên mua có một trong các quyền sau đây:
a) Nhận và yêu cầu bên bán giao tiếp phần hoặc bộ phận còn thiếu, yêu cầu bồi thường thiệt hại và hoãn thanh toán phần hoặc bộ phận đã nhận cho đến khi vật được giao đồng bộ;
b) Hủy bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
2. Trường hợp bên mua đã trả tiền nhưng chưa nhận vật do giao không đồng bộ thì được trả lãi đối với số tiền đã trả theo lãi suất thỏa thuận giữa các bên nhưng không được vượt quá mức lãi suất được quy định tại khoản 1 Điều 468 của Bộ luật này; nếu không có thỏa thuận thì thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật này và yêu cầu bên bán bồi thường thiệt hại do giao vật không đồng bộ, kể từ thời điểm phải thực hiện hợp đồng cho đến khi vật được giao đồng bộ.
Văn phòng Luật sư Nhân Chính
Liên hệ luật sư: 0936683699 - 0983951338