Phạm vi điều chỉnh của Bộ luật Dân sự năm 2015 (Điều 1)
05/06/2024
Nghĩa vụ của bên cho vay (Điều 465)
Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định
Tại Điều 465 Bộ luật Dân sự năm 2015 nghĩa vụ của bên cho vay. Theo đó, bên vay có nghĩa vụ giao tài sản cho bên vay đầy đủ, đúng chất lượng, số lượng vào thời điểm và địa điểm đã thỏa thuận. Bồi thường thiệt hại cho bên vay, nếu bên cho vay biết tài sản không bảo đảm chất lượng mà không báo cho bên vay biết, trừ trường hợp bên vay biết mà vẫn nhận tài sản đó. Không được yêu cầu bên vay trả lại tài sản trước thời hạn, trừ trường hợp quy định tại Điều 470 của Bộ luật này hoặc luật khác có liên quan quy định khác.
Nghĩa vụ giao tài sản cho bên vay đầy đủ, đúng chất lượng, số lượng vào thời điểm đã thỏa thuận, khi các bên giao kết hợp đồng cho vay tài sản phải thỏa thuận về các nội dung liên quan đến tài sản vay như: tài sản vay là gì, số lượng tài sản là bao nhiêu, chất lượng tài sản như thế nào, thời điểm cho vay là khi nào. Thông thường, tài sản cho vay là tiền, tuy nhiên cũng có thể tài sản là vàng, đá quý, thóc, gạo… Nếu đối tượng vay là tiền thì các bên chỉ cần thỏa thuận về số tiền vay là bao nhiêu, và thời điểm chuyển giao tiền, mà không phải thỏa thuận về chất lượng. Nhưng nếu, đối tượng vay là vật thì các bên phải thỏa thuận thêm về vật cho vay là gì (vàng, bạc, đá quý, thóc…), chất lượng của vật cho vay. Trên cơ sở nội dung đã thỏa thuận, bên cho vay phải chuyển giao cho bên vay tài sản đúng loại, số lượng và chất lượng. Thời gian cho vay có thể được xác định theo một đơn vị thời gian cụ thể (ngày, tháng, năm nào), hoặc theo một sự kiện nhất định mà khi sự kiện đó phát sinh thì bên cho vay có nghĩa vụ chuyển giao tài sản cho vay. Còn đối với địa điểm chuyển giao tài sản thì các bên có thể thỏa thuận địa điểm là nơi cư trú, hoặc trụ sở của bên vay hay của bên cho vay hoặc một địa điểm bất kỳ. Hiện nay pháp luật không quy định bắt buộc các bên phải chuyển giao tài sản tại địa điểm nào, việc xác định địa điểm hoàn toàn phụ thuộc vào ý chí của các bên.
Nghĩa vụ bồi thường thiệt hại cho bên vay, trách nhiệm bồi thường thiệt hại của bên cho vay chỉ phát sinh khi có các căn cứ sau: (1) Bên cho vay biết tài sản không đảm bảo chất lượng mà không thông báo cho bên cho vay. Như vậy, nếu tài sản không đảm bảo chất lượng thì bên cho vay phải thông báo cho bên cho vay biết để họ áp dụng các biện pháp cần thiết để khắc phục, hoặc sử dụng tài sản sao cho hợp lý; (2) Bên vay không biết hoặc không bắt buộc phải biết về chất lượng của tài sản. Điều này, đồng nghĩa với việc nếu bên vay biết về việc tài sản không đảm bảo chất lượng mà vẫn nhận tài sản thì bên cho vay không phải chịu trách nhiệm. Trường hợp bên vay đã biết về chất lượng tài sản mà vẫn nhận tức họ chấp nhận rủi ro, cũng như đã chuẩn bị cách để ứng phó với vấn đề; (3) Phải có thiệt hại xảy ra với bên vay khi sử dụng tài sản. Trường hợp bên cho vay không thông báo, đồng thời bên vay cũng không biết về việc tài sản kém chất lượng, mà khi sử dụng tài sản đó bên vay đã gặp rủi ro xuất phát từ hư hỏng của tài sản thì bên cho vay phải bồi thường thiệt hại tương đương với thiệt hại đã xảy ra trên thực tế. Theo nguyên tắc chung, trách nhiệm bồi thường thiệt hại chỉ phát sinh khi có thiệt hại xảy ra, do đó nếu không có thiệt hại thì bên cho vay không cần phải chịu trách nhiệm bồi thường.
Bên cho vay không được yêu cầu bên vay trả lại tài sản trước thời hạn, trừ trường hợp quy định tại Điều 470 của Bộ luật dân sự hoặc luật khác có liên quan quy định khác. Thời hạn vay là yếu tố quan trọng trong hợp đồng vay, là khoảng thời gian từ thời điểm bên vay nhận tài sản cho đến khi bên vay trả tiền, về nguyên tắc, bên cho vay chỉ được yêu cầu bên vay trả tiền theo đúng thời hạn các bên đã thỏa thuận; bên cho vay không được yêu cầu bên vay trả lại tài sản trước thời hạn. Tuy nhiên, nếu bên cho vay đòi trước thời hạn và được bên vay đồng ý thì thỏa thuận của các bên được tôn trọng áp dụng theo Điều 470 Bộ luật Dân sự năm 2015.
Như vậy, bên cho vay có nghĩa vụ giao tài sản cho bên vay đúng theo thỏa thuận; bồi thường thiệt hại nếu bên vay biết tài sản không đúng như thỏa thuận trong hợp đồng trừ trường hợp bên vay biết nhưng vẫn chấp nhận tài sản đó; không được đòi lại tài sản trước thời hạn, trừ ngoại lệ tại Điều 470 Bộ luật dân sự năm 2015.
Điều 465. Nghĩa vụ của bên cho vay
1. Giao tài sản cho bên vay đầy đủ, đúng chất lượng, số lượng vào thời điểm và địa điểm đã thỏa thuận.
2. Bồi thường thiệt hại cho bên vay, nếu bên cho vay biết tài sản không bảo đảm chất lượng mà không báo cho bên vay biết, trừ trường hợp bên vay biết mà vẫn nhận tài sản đó.
3. Không được yêu cầu bên vay trả lại tài sản trước thời hạn, trừ trường hợp quy định tại Điều 470 của Bộ luật này hoặc luật khác có liên quan quy định khác.
Văn phòng Luật sư Nhân Chính
Liên hệ luật sư: 0936683699 - 0983951338
-
-
Áp dụng Bộ luật dân sự (Điều 4)
05/06/2024 -
Áp dụng tập quán (Điều 5)
05/06/2024 -
Áp dụng tương tự pháp luật (Điều 6)
05/06/2024 -
Căn cứ xác lập quyền dân sự (Điều 8)
04/06/2024 -
Thực hiện quyền dân sự (Điều 9)
04/06/2024
