Phạm vi điều chỉnh của Bộ luật Dân sự năm 2015 (Điều 1)
05/06/2024
Nghĩa vụ của người quản lý di sản (Điều 617)
Theo quy định tại Điều 617 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì nghĩa vụ của người quản lý di sản. Theo đó, người quản lý di sản quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 616 của Bộ luật Dân sự có nghĩa vụ: Lập danh mục di sản; thu hồi tài sản thuộc di sản của người chết mà người khác đang chiếm hữu, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác; Bảo quản di sản, không được bán, trao đổi, tặng cho, cầm cố, thế chấp hoặc định đoạt tài sản bằng hình thức khác, nếu không được những người thừa kế đồng ý bằng văn bản; Thông báo về tình trạng di sản cho những người thừa kế; Bồi thường thiệt hại nếu vi phạm nghĩa vụ của mình mà gây thiệt hại; Giao lại di sản theo yêu cầu của người thừa kế. Người đang chiếm hữu, sử dụng, quản lý di sản quy định tại khoản 2 Điều 616 của Bộ luật Dân sự có nghĩa vụ sau đây: Bảo quản di sản; không được bán, trao đổi, tặng cho, cầm cố, thế chấp hoặc định đoạt tài sản bằng hình thức khác; Thông báo về di sản cho những người thừa kế; Bồi thường thiệt hại nếu vi phạm nghĩa vụ của mình mà gây thiệt hại; Giao lại di sản theo thỏa thuận trong hợp đồng với người để lại di sản hoặc theo yêu cầu của người thừa kế.
Cụ thể:
Nghĩa vụ của người quản lý là người được người đã chết hoặc người thừa kế của người đã chết chỉ định và người quản lý là cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Trường hợp này chủ thể quản lý chỉ phát sinh khi người để lại di sản đã chết. Nghĩa vụ của họ phát sinh kể từ khi người để lại di sản qua đời, các chủ thể có nghĩa vụ sau:
(1) Lập danh mục di sản; thu hồi tài sản thuộc di sản của người chết mà người khác đang chiếm hữu, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Người quản lý di sản trước thời điểm mở thừa kế có nghĩa vụ kiểm kê các di sản của người chết, để phục vụ cho việc chia tài sản cho những người thừa kế. Di sản của người chết mà người khác đang chiếm giữ là tài sản mà lúc còn sống người để lại di sản đã thực hiện chuyển giao tài sản cho người đó, thông qua việc thực hiện các hành vi như cho vay, cho thuê, cho mượn. Những tài sản phải đảm bảo là tài sản thuộc sở hữu của người đã chết, tài sản sau khi thu hồi được liệt kê vào danh sách di sản để tiến hành chia di sản.
(2) Bảo quản di sản; không được bán, trao đổi, tặng cho, cầm cố, thế chấp hoặc định đoạt tài sản bằng hình thức khác, nếu không được những người thừa kế đồng ý bằng văn bản. Người quản lý di sản không phải chủ sở hữu di sản đó, nên không có quyền định đoạt di sản, vì vậy việc thực hiện các hành vi liên quan đến định đoạt, sử dụng tài sản phải được sự đồng ý của người thừa kế. Hình thức chấp thuận việc định đoạt tài sản của người quản lý phải được lập thành văn bản, vì văn bản mang tính chất pháp lý cao, gắn với trách nhiệm của người thừa kế nếu xảy ra rủi ro hoặc tranh chấp.
(3) Thông báo về tình trạng di sản cho những người thừa kế. Người thừa kế có quyền được biết về di sản thừa kế để biết được quyền, nghĩa vụ của họ liên quan đến di sản mà họ sẽ thừa kế.
(4) Bồi thường thiệt hại nếu vi phạm nghĩa vụ của mình mà gây thiệt hại. Nghĩa vụ mang tính chất bắt buộc các chủ thể phải thực hiện đúng. Nghĩa vụ của người quản lý di sản là bảo vệ, giữ gìn di sản… Trong trường hợp người quản lý di sản có lỗi để cho tài sản bị hư hỏng, mất mát... Thì phải bồi thưởng thiệt hại cho người thừa kế.
(5) Giao lại di sản theo yêu cầu của người thừa kế; trên thực tế việc chia di sẩn thường được tiến hành sâu một quãng thời gian người để lại di sản chết, vì vậy mục đích pháp luật quy định có người quản lý di sản là để bảo vệ di sản từ khi người để lại di sản chết đến khi tiến hành chia thừa kế. Như vậy người quản lý chỉ thực hiện bảo vệ di sản trong một quãng thời gian nhất định, sau khi hết thời hạn đó di sẩn sẽ được giao lại cho người thừa kế.
Người quản lý di sản là người đang chiếm hữu, sử dụng, quản lý di sản:
Người quản lý di sản là người đang chiếm hữu, sử dụng, quản lý tài sản là người được được người để lại di sản chuyển giao các quyền chiếm hữu, sử dụng, quản lý tài sản trước khi chết; người quản lý trong trường hợp này phát sinh quyền, nghĩa vụ với di sản từ trước khi người để lại di sản chết.
Người chiếm hữu, sử dụng, quản lý tài sản có các nghĩa vụ về quản lý di sản gần giống với người quản lý di sản được chỉ định hoặc cơ quan có thẩm quyền như: Bảo quản di sản; không được bán, trao đổi, tặng cho, cầm cố, thế chấp hoặc định đoạt tài sản bằng hình thức khác; Thông báo về di sản cho những người thừa kế; Bồi thường thiệt hại nếu vi phạm nghĩa vụ của mình mà gây thiệt hại; Giao lại di sản theo thỏa thuận trong hợp đồng với người để lại di sản hoặc theo yêu cầu của người thừa kế.
Người quản lý di sản trong trường hợp này chỉ nhằm mục đích tiếp tục giữ gìn phần tài sản như thỏa thuận với người để lại di sản trước khi chết, việc quản lý tài san trong trường hợp này phát sinh từ một quan hệ dân sự khác, vì vậy mà họ không có nghãi vụ phải lập danh sách tài sản và thu hồi tài sản thuộc di sản của người chết mà người khác đang nắm giữ. Nghĩa vụ của người quản lý di sản gắn với quyền lợi của những người thừa kế đối với phần di sản của người chết để lại.
Như vậy, có thể thấy người quản lý di sản có quyền quản lý trong một thời gian nhất định theo thoả thuận của những người thừa kế, trong trường hợp người lập di chúc chỉ định người quản lý di sản thì người này sẽ quản lý đến khi nào tất cả những người thừa kế yêu cầu chuyển di sản để họ chia nhau, người quản lý di sản phải giao lại theo yêu cầu của họ; mục đích cử người quản lý di sản là để tránh sự mất mát, hư hỏng và có người bảo quản tài sản khỉ chưa chia.
Điều 617. Nghĩa vụ của người quản lý di sản
1. Người quản lý di sản quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 616 của Bộ luật này có nghĩa vụ sau đây:
a) Lập danh mục di sản; thu hồi tài sản thuộc di sản của người chết mà người khác đang chiếm hữu, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
b) Bảo quản di sản; không được bán, trao đổi, tặng cho, cầm cố, thế chấp hoặc định đoạt tài sản bằng hình thức khác, nếu không được những người thừa kế đồng ý bằng văn bản;
c) Thông báo về tình trạng di sản cho những người thừa kế;
d) Bồi thường thiệt hại nếu vi phạm nghĩa vụ của mình mà gây thiệt hại;
đ) Giao lại di sản theo yêu cầu của người thừa kế.
2. Người đang chiếm hữu, sử dụng, quản lý di sản quy định tại khoản 2 Điều 616 của Bộ luật này có nghĩa vụ sau đây:
a) Bảo quản di sản; không được bán, trao đổi, tặng cho, cầm cố, thế chấp hoặc định đoạt tài sản bằng hình thức khác;
b) Thông báo về di sản cho những người thừa kế;
c) Bồi thường thiệt hại nếu vi phạm nghĩa vụ của mình mà gây thiệt hại;
d) Giao lại di sản theo thỏa thuận trong hợp đồng với người để lại di sản hoặc theo yêu cầu của người thừa kế.
Văn phòng Luật sư Nhân Chính
Liên hệ luật sư: 0936683699 - 0983951338
-
-
Áp dụng Bộ luật dân sự (Điều 4)
05/06/2024 -
Áp dụng tập quán (Điều 5)
05/06/2024 -
Áp dụng tương tự pháp luật (Điều 6)
05/06/2024 -
Căn cứ xác lập quyền dân sự (Điều 8)
04/06/2024 -
Thực hiện quyền dân sự (Điều 9)
04/06/2024
