Phạm vi điều chỉnh của Bộ luật Dân sự năm 2015 (Điều 1)
05/06/2024
Quan hệ nhân thân và quan hệ tài sản của người bị Tòa án tuyên bố là đã chết (Điều 72)
Tại Điều 72 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định quan hệ nhân thân và quan hệ tài sản của người bị Tòa án tuyên bố là đã chết. Theo đó, khi quyết định của Tòa án tuyên bố một người là đã chết có hiệu lực pháp luật thì quan hệ về hôn nhân, gia đình và các quan hệ nhân thân khác của người đó được giải quyết như đối với người đã chết. Quan hệ tài sản của người bị Tòa án tuyên bố là đã chết được giải quyết như đối với người đã chết; tài sản của người đó được giải quyết theo quy định của pháp luật về thừa kế.
Quan hệ hôn nhân, gia đình và các quan hệ khác về nhân thân của người đó được giải quyết như đối với người đã chết. Trong trường hợp này, thời điểm chấm dứt hôn nhân được xác định theo ngày chết được ghi trong bản án, quyết định của Tòa án. Người vợ hoặc chồng bị Tòa án tuyên bố chết sẽ trở thành người độc thân, người đang không có quan hệ hôn nhân và có quyền tự do tìm hiểu, yêu thương và kết hôn với một người khác. Về quan hệ với con cái, tại khoản 1 Điều 88 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định con sinh ra trong thời kỳ hôn nhân hoặc do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân là con chung của vợ chồng. Con được sinh ra trong thời hạn 300 ngày kể từ thời điểm chấm dứt hôn nhân được coi là con do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân. Con sinh ra trước ngày đăng ký kết hôn và được cha mẹ thừa nhận là con chung của vợ chồng. Theo quy định này, trong thời hạn 300 ngày kể từ ngày chết được Tòa án xác định trong quyết định tuyên bố chết, vợ hoặc chồng của người bị Tòa án tuyên bố chết mà sinh con ra thì đứa con này vẫn được xác định là con do người vợ có thai trong thời kì hôn nhân và được xem là con chung của vợ, chồng. Bên cạnh đó, pháp luật cũng quy định cho người khác nhận người bị Tòa án tuyên bố chết là cha, mẹ, con theo quy định tại Điều 90, 91 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014.
Theo Điều 72 của Bộ luật Dân sự 2015, khi Tòa án quyết định tuyên bố một người là đã chết và quyết định này có hiệu lực pháp luật, thì quan hệ về hôn nhân, gia đình và các quan hệ nhân thân khác của người đó sẽ được giải quyết như đối với người đã chết. Ngoài ra, quan hệ tài sản của người bị Tòa án tuyên bố là đã chết cũng sẽ được giải quyết theo quy định của pháp luật về thừa kế. Quy trình xử lý tài sản của người đã chết bao gồm các điều sau:
(1) Chia thừa kế theo di chúc: Nếu trước khi mất tích, người này có để lại di chúc để phân định tài sản của mình, thì những người có tên trong di chúc có quyền được phân chia di sản theo nội dung di chúc. Di chúc thường là một văn bản pháp lý quan trọng, trong đó người mất tích có thể chỉ định rõ ràng mong muốn về việc phân phối tài sản của mình sau khi qua đời. Tuy nhiên, điều này chỉ có hiệu lực nếu không có các trường hợp đặc biệt được quy định trong pháp luật. Trong những trường hợp mà di chúc không đủ rõ ràng hoặc không có, hoặc nếu có những tranh chấp về tính chính xác của di chúc, Tòa án có thể quyết định áp dụng quy định của pháp luật về thừa kế để đảm bảo sự công bằng và minh bạch trong việc phân phối tài sản. Điều này đặt ra một nguyên tắc quan trọng trong quá trình giải quyết di sản, nơi mà tôn trọng ý muốn của người chết, nhưng đồng thời cũng phải đảm bảo rằng quy định của pháp luật được tuân theo và áp dụng khi cần thiết để giải quyết mọi tranh chấp và bảo vệ quyền lợi của tất cả các bên liên quan.
(2) Chia thừa kế theo pháp luật: Trường hợp không có di chúc hoặc di chúc không hợp pháp, thừa kế theo pháp luật sẽ được áp dụng. Thừa kế theo pháp luật áp dụng trong các trường hợp không có di chúc, di chúc không hợp pháp, người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc không có quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản hoặc chết trước hoặc cùng thời điểm với người lập di chúc. Thừa kế theo pháp luật cũng áp dụng đối với các phần di sản không được định đoạt trong di chúc, phần di sản có liên quan đến phần của di chúc không có hiệu lực pháp luật, và phần di sản có liên quan đến người được thừa kế theo di chúc nhưng không có quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản, chết trước hoặc cùng thời điểm với người lập di chúc, liên quan đến cơ quan, tổ chức được hưởng di sản theo di chúc, nhưng không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.
Từ quy định tại Điều 72 Bộ luật Dân sự năm 2015 định rõ cách giải quyết quan hệ nhân thân và quan hệ tài sản của người đã được Tòa án tuyên bố là đã chết, tạo nền tảng pháp lý cho quá trình thừa kế và phân chia tài sản.
Điều 72. Quan hệ nhân thân và quan hệ tài sản của người bị Tòa án tuyên bố là đã chết
1. Khi quyết định của Tòa án tuyên bố một người là đã chết có hiệu lực pháp luật thì quan hệ về hôn nhân, gia đình và các quan hệ nhân thân khác của người đó được giải quyết như đối với người đã chết.
2. Quan hệ tài sản của người bị Tòa án tuyên bố là đã chết được giải quyết như đối với người đã chết; tài sản của người đó được giải quyết theo quy định của pháp luật về thừa kế.
Văn phòng Luật sư Nhân Chính
Liên hệ luật sư: 0936683699 - 0983951338
-
-
Áp dụng Bộ luật dân sự (Điều 4)
05/06/2024 -
Áp dụng tập quán (Điều 5)
05/06/2024 -
Áp dụng tương tự pháp luật (Điều 6)
05/06/2024 -
Căn cứ xác lập quyền dân sự (Điều 8)
04/06/2024 -
Thực hiện quyền dân sự (Điều 9)
04/06/2024
