Hợp đồng vận chuyển tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên vận chuyển có nghĩa vụ chuyển tài sản đến địa điểm đã định theo thỏa thuận và giao tài sản đó cho người có quyền nhận, bên thuê vận chuyển có nghĩa vụ trả cước phí vận chuyển.
Tại Điều 540 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định quyền của bên nhận tài sản. Theo đó, bên nhận tài sản có quyền: Kiểm tra số lượng, chất lượng tài sản được vận chuyển đến; nhận tài sản được vận chuyển đến; yêu cầu bên vận chuyển thanh toán chi phí hợp lý phát sinh do phải chờ nhận tài sản nếu bên vận chuyển chậm giao; yêu cầu bên vận chuyển bồi thường thiệt hại do tài sản bị mất, hư hỏng. Cụ thể:
Quyền kiểm tra số lượng, chất lượng tài sản được vận chuyển đến, quyền này của bên nhận tài sản gắn liền với nghĩa vụ đảm bảo vận chuyển tài sản đầy đủ, an toàn của bên vận chuyển. Khi bên vận chuyển giao tài sản thì cần kiểm tra rõ số hàng thực tế nhận được có trùng khớp với nội dung ghi nhận trên vận đơn, chứng từ vận chuyển hay thỏa thuận ban đầu không. Trong quá trình vận chuyển dưới sự tác động của nhiều yếu tố, bên vận chuyển có thể cố ý hoặc vô ý khiến cho tài sản bị mất mát, hư hỏng, giảm sút giá trị; việc kiểm tra lại tài sản là cơ sở pháp lý để xem xét trách nhiệm của bên vận chuyển tài sản.
Quyền nhận tài sản được vận chuyển đến, theo quy định thì bên nhận tài sản có đủ điều kiện theo quy định pháp luật được quyền nhận tài sản từ bên vận chuyển; trong trường hợp bên nhận tài sản không đồng thời là bên thuê tài sản thì trước khi thực hiện quyền nhận tài sản phải thực hiện nghĩa vụ chứng minh mình là chủ thể có quyền nhận tài sản. Bên nhận tài sản nếu xuất trình được vận đơn, chứng từ vận chuyển hoặc là người có thông tin, địa chỉ phù hợp với thông tin mà bên thuê vận chuyển cung cấp thì có quyền đương nhiên được nhận chuyển giao tài sản.
Quyền yêu cầu bên vận chuyển thanh toán chi phí hợp lý phát sinh do phải chở nhận tài sản nếu bên vận chuyển chậm giao, trong trường hợp này bên nhận tài sản được thực hiện quyền khi bên vận chuyển vi phạm nghĩa vụ trong việc giao tài sản đúng thời hạn thỏa thuận; khác với trường hợp bên nhận tài sản chậm tiếp nhận thực hiện nghĩa vụ, trường hợp này lỗi thuộc về bên có nghĩa vụ là bên vận chuyển; các khoản chi phí phát sinh do phải chờ nhận tài sản khi bên vận chuyển chậm giao.
Quyền yêu cầu bên vận chuyển bồi thường thiệt hại do tài sản bị mất, hư hỏng, sau khi thực hiện công việc kiểm tra tài sản được vận chuyển đến, nếu phát hiện tài sản có hư hỏng, mất mát thì bên nhận tài sản có quyền yêu cầu bên vận chuyển phải bồi thường thiệt hại; những thiệt hại về tài sản thuộc trách nhiệm của bên vận chuyển, bởi trước khi nhận chuyển hàng bên vận chuyển có quyền kiểm tra sự xác thực của tài sản. Hiện nay pháp luật cho phép bên vận chuyển được từ chối chuyên chở đối với tài sản không giống với loại tài sản đã thỏa thuận. Vì thế có thể khẳng định tài sản do bên vận chuyển chuyên chở hoàn toàn đảm bảo đúng chủng loại, số lượng, chất lượng đã thỏa thuận. Khi tài sản được chuyển giao cho bên nhận tài sản nếu có hư hỏng xảy ra thì chỉ có thể là lỗi trong quá trình vận chuyển, vì thế bên vận chuyển phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại xảy ra với tài sản cho bên nhận tài sản.
Điều 540. Quyền của bên nhận tài sản
1. Kiểm tra số lượng, chất lượng tài sản được vận chuyển đến.
2. Nhận tài sản được vận chuyển đến.
3. Yêu cầu bên vận chuyển thanh toán chi phí hợp lý phát sinh do phải chờ nhận tài sản nếu bên vận chuyển chậm giao.
4. Yêu cầu bên vận chuyển bồi thường thiệt hại do tài sản bị mất, hư hỏng.
Văn phòng Luật sư Nhân Chính
Liên hệ luật sư: 0936683699 - 0983951338