Luật sư Nguyễn Văn Đồng

Luật sư Hà Thị Khuyên

Quyền về tưới nước, tiêu nước trong canh tác là một quyền đối với bất động sản liền kề gắn liền với hoạt động sản xuất nông nghiệp mà nước là một yếu tố đầu vào không thể thiếu. Tại Điều 253 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định quyền về tưới nước, tiêu nước trong canh tác. Theo đó, người có quyền sử dụng đất canh tác khi có nhu cầu về tưới nước, tiêu nước, có quyền yêu cầu những người sử dụng đất xung quanh để cho mình một lối dẫn nước thích hợp, thuận tiện cho việc tưới, tiêu; người được yêu cầu có nghĩa vụ đáp ứng yêu cầu đó; nếu người sử dụng lối dẫn nước gây thiệt hại cho người sử dụng đất xung quanh thì phải bồi thường.

Đất phải có mục đích sử dụng là đất nông nghiệp. Đất đai tại Việt Nam được chia thành 3 loại là đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp và đất chưa sử dụng. Hoạt động đăng ký đất đai, nền tảng pháp lý quan trọng cho việc sử dụng đất hợp pháp và được Nhà nước bảo vệ - yêu cầu các chủ thể phải đăng ký mục đích sử dụng đất của mình là gì, thông tin này cũng được ghi rõ trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nếu người sử dụng đất muốn thay đổi mục đích sử dụng đất thì phải làm thủ tục đăng ký biến động với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Đất nông nghiệp là một nhóm đất bao gồm các loại đất được sử dụng vào những mục đích khác nhau, có thể là nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản hoặc làm muối. Nói cách khác, đất được sử dụng vào các mục đích nông - lâm - ngư - diệm nghiệp trên đều được xếp chung vào nhóm đất nông nghiệp. Đất canh tác là thuật ngữ không được Luật đất đai sử dụng trong phân loại đất, vì vậy, chúng ta chỉ có thể hiểu thuật ngữ này qua cách hiểu tiếng Việt thông thường mà không có định nghĩa pháp lý chính xác. Vì vậy, đất trong trường hợp này phải thuộc một trong hai trường họp: đất đã được đăng ký với mục đích sử dụng là đất nông nghiệp hoặc đất chưa được xác định mục đích sử dụng nhưng thực tế đang được dùng vào mục đích nông nghiệp trồng cấy.

Người có nhu cầu để xác lập quyền đối với bất động sản liền kề nói trên là người có quyền sử dụng đất chứ không phải người sử dụng đất. Nếu như người sử dụng đất chỉ được Luật đất đai xác định theo nghĩa hẹp là người có quyền đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì Người có quyền sử dụng đất còn có thể hiểu với phạm vi rộng hơn, bao gồm: Người sử dụng đất; Người chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng có đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Người thuê đất của chủ sử dụng đất để sử dụng vào mục đích canh tác.

Quyền về tưới nước, tiêu nước cũng không tự nhiên được đặt ra mà phải dựa trên nhu cầu của người có quyền sử dụng đất canh tác. Việc thiết lập lối dẫn nước thế nào là thích hợp, thuận tiện pháp luật không có quy định rõ vì rất khó có thể xác định một quy chuẩn chung cho tất cả các trường hợp. Do đó, để thực hiện được quyền năng này thì trên thực tế các chủ thể có liên quan vẫn phải có những thỏa thuận cụ thể hơn về các vẩn đề như vị trí, chiều dài của lối dẫn, lượng nước đi qua lối dẫn, cách thức đặt lối dẫn, thời gian sử dụng... để thuận lợi cho chủ của bất động sản hưởng quyền, đồng thời không làm cản trở việc sử dụng đất một cách bình thường của chủ bẩt động sản chịu hưởng quyền, hoặc để sự cản trở này ở mức thấp nhất.

Người được yêu cầu, chủ sở hữu của của bất động sản chịu hưởng quyền có nghĩa vụ đáp ứng yêu cầu hợp lý của chủ sở hữu bất động sản hưởng quyền, đồng thời cũng có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại nếu người sử dụng lối dẫn nước gây thiệt hại cho họ.

Điều 253. Quyền về tưới nước, tiêu nước trong canh tác

Người có quyền sử dụng đất canh tác khi có nhu cầu về tưới nước, tiêu nước, có quyền yêu cầu những người sử dụng đất xung quanh để cho mình một lối dẫn nước thích hợp, thuận tiện cho việc tưới, tiêu; người được yêu cầu có nghĩa vụ đáp ứng yêu cầu đó; nếu người sử dụng lối dẫn nước gây thiệt hại cho người sử dụng đất xung quanh thì phải bồi thường.

Liên hệ tư vấn luật sư: 0936683699 - 0983951338