Thứ tự ưu tiên thanh toán (Điều 658)

29/04/2024

Khi một tài sản được dùng để bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ, đó chính là trường hợp cần xem xét thứ tự ưu tiên thanh toán; theo quy định tại khoản 1 Điều 296 Bộ luật Dân sự năm 2015, về nguyên tắc, một tài sản có thể được dùng để bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ nếu thỏa mãn các điều kiện: Có sự đồng ý xác lập các biện pháp bảo đảm đó từ các chủ thể của nhiều quan hệ nghĩa vụ; Giá trị thứ tự ưu tiên tài sản tại thời điểm xác lập giao dịch bảo đảm lớn hơn tổng giá trị các nghĩa vụ được bảo đảm; việc dùng một tài sản để bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ còn có thể xuất phát từ thỏa thuận khác của các bên chủ thể hoặc pháp luật có quy định khác.

Thừa kế là sự chuyển dịch tài sản của người chết cho những chủ thể còn sống theo ý chí của người để lại tài sản hoặc theo quy định pháp luật. Do đó, cần nắm chắc các quy định về quyền thừa kế, di sản, người thừa kế; thời điểm, địa điểm mở thừa kế; thời hiệu thừa kế. Tại Điều 609 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về quyền thừa kế. Theo đó, cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật. Sau khi xác định được di sản cũng như người thừa kế, vấn đề tiếp theo là thực hiện phân chia di sản; căn cứ theo quy định tại Điều 656 Bộ luật Dân sự năm 2015, sau khi có thông báo về việc mở thừa kế hoặc di chúc được công bố, những người thừa kế có thể họp mặt để thỏa thuận về cách thức phần chia di sản. Cần chú ý là thỏa thuận này phải được lập thành văn bản.

Tại Điều 658 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định thứ tự ưu tiên thanh toán. Theo đó, các nghĩa vụ tài sản và các khoản chi phí liên quan đến thừa kế được thanh toán theo thứ tự gồm: Chi phí hợp lý theo tập quán cho việc mai táng; tiền cấp dưỡng còn thiếu; chi phí cho việc bảo quản di sản; tiền trợ cấp cho người sống nương nhờ; tiền công lao động; tiền bồi thường thiệt hại; thuế và các khoản phải nộp khác vào ngân sách nhà nước; các khoản nợ khác đối với cá nhân, pháp nhân; tiền phạt; các chi phí khác.

Thực chất việc thanh toán nghĩa vụ do người có di sản để lại chính là thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại, đồng thời trừ đi phần tài sản phát sinh từ việc phục vụ cho người chết là chi phí mai táng cũng như chi phí cho việc quản lý di sản; căn cứ xác lập thứ tự ưu tiên thanh toán khi có các chi phí phát sinh liên quan đến di sản thừa kế và nghĩa vụ về tài sản do người chết để lại. Điều 658 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định nghĩa vụ tài sản và các khoản chi phí được chia làm hai nhóm:

(1) Chi phí mai táng cho người chết và chi phí cho việc bảo quản trông coi di sản:

Đây là những chi phí đó không phải nghĩa vụ tài sản do người chết để lại, mà là những khoản liên quan đến di sản do của người chết để lại, nó chỉ phát sinh sau thời điểm mở thừa kế; gắn liền với di sản nên mặc dù không phải nghĩa vụ của người chết, nhưng nó vẫn được thanh toán từ chính di sản mà họ để lại. Chi phí mai táng là chi chí cho việc tổ chức tang lễ, chôn cất người để lại di sản, khoản này được xác định theo phong tục, tập quán của từng địa phương. Chi phí cho việc bảo quản di sản như: chi phí ngăn chặn tài sản bị hư hỏng, chi phí kiểm kê di sản, chi phí cho việc lấy lại di sản từ người thứ ba đang nắm giữ bất hợp pháp, thù lao cho người quản lý di sản (nếu có), đây là những khoản cần thiết, quan trọng trong việc chia di sản sau này; các khoản chi phí cho việc bảo quản, duy trì, bảo vệ toàn vẹn cho di sản được coi là khoản quan trọng, vì nếu để di sản bị giảm sút giá trị thì sẽ ảnh hưởng đến việc thanh toán các khoản còn lại và phần di sản chia cho những người thừa kế.

(2) Nghĩa vụ di sản của người chết để lại:

Đây là những nghĩa vụ này phát sinh từ chính hành vi của người để lại di sản nhằm phục vụ cho nhu cầu của họ khi người để lại di sản còn sống mà người để lại di sản phải thực hiện; song người để lại di sản chưa kịp thực hiện hoặc đang thực hiện thì chết, lúc này những nghĩa vụ đó được xác định là nghĩa vụ tài sản do người chết để lại, bao gồm tất cả các nghĩa vụ còn lại và được ưu tiên thanh toán theo quy định tại các khoản 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 Điều 658 Bộ luật Dân sự năm 2015.

Các nghĩa vụ được thanh toán lần lượt theo thứ tự tại Điều 658 Bộ luật Dân sự năm 2015, pháp luật quy định về thứ tự ưu tiên trong thanh toán các nghĩa vụ vì trên thực tế, tổng tài sản có thể ít hơn tổng nghĩa vụ, có nghĩa di sản để lại không đủ để thanh toán các nghĩa vụ tài sản; pháp luật xác định những nghĩa vụ quan trọng được ưu tiên thanh toán trước, tránh trường hợp di sản để lại không đủ để thực hiện tất cả nghĩa vụ, mà những nghĩa vụ quan trọng lại không được thực hiện. Nhìn vào quy định có thể thấy pháp luật ưu tiên dựa trên tầm quan trọng của tài sản phải thanh toán đối với chủ thể thứ ba, mà khoản tiền thanh toán nghĩa vụ tài sản với họ là nguồn sống chính, sau đó mới là các nghĩa vụ bồi thường thiệt hại, các khoản phải nộp vào ngân sách Nhà nước

Theo thứ tự quy định tại Điều 658 Bộ luật Dân sự năm 2015, khi thanh toán các khoản tài sản phải thực hiện theo từng nghĩa vụ một. Khi thanh toán nghĩa vụ tiếp theo phải đảm bảo đã thanh toán đầy đủ nghĩa vụ trước đó; bởi vì thứ tự thanh toán được sắp xếp theo tầm quan trọng của nó, tránh trường hợp di sản không đủ để thanh toán tất cả các nghĩa vụ mà những nghĩa vụ tài sản quan trọng lại không được thực hiện; phần di sản thừa kế được xác định là khoản còn lại sau khi đã trừ đi các nghĩa vụ tài sản và các khoản chi phí trên. Trong trường hợp tổng di sản bằng hoặc ít hơn tổng nghĩa vụ người chết để lại, thì không còn di sản thừa kế do đó không làm phát sinh quan hệ thừa kế.

Điều 658. Thứ tự ưu tiên thanh toán

Các nghĩa vụ tài sản và các khoản chi phí liên quan đến thừa kế được thanh toán theo thứ tự sau đây:

1. Chi phí hợp lý theo tập quán cho việc mai táng.

2. Tiền cấp dưỡng còn thiếu.

3. Chi phí cho việc bảo quản di sản.

4. Tiền trợ cấp cho người sống nương nhờ.

5. Tiền công lao động.

6. Tiền bồi thường thiệt hại.

7. Thuế và các khoản phải nộp khác vào ngân sách nhà nước.

8. Các khoản nợ khác đối với cá nhân, pháp nhân.

9. Tiền phạt.

10. Các chi phí khác.

Văn phòng Luật sư Nhân Chính

Liên hệ luật sư: 0936683699 - 0983951338

Tags

Thứ tự ưu tiên thanh toán Ưu tiên thanh toán Thanh toán nghĩa vụ người chết để lại Nghĩa vụ tài sản do người chết để lại Các chi phí liên quan đến thừa kế Chi phí hợp lý theo tập quán cho việc mai táng Tiền cấp dưỡng còn thiếu Chi phí cho việc bảo quản di sản Tiền trợ cấp cho người sống nương nhờ Tiền công lao động Tiền bồi thường thiệt hại Thuế và các khoản phải nộp khác vào ngân sách nhà nước Các khoản nợ khác đối với cá nhân Pháp nhân Tiền phạt Các chi phí khác di chúc thừa kế theo pháp luật Thừa kế theo di chúc phân chia di sản thừa kế di sản thừa kế tranh chấp di sản thừa kế Điều 658 Bộ luật dân sự năm 2015 Dịch vụ luật sư Dịch vụ luật sư uy tín Dịch vụ pháp lý Danh sách luật sư Hà Nội Danh bạ luật sư Đoàn luật sư Hà Nội Liên đoàn luật sư Việt Nam Luật luật sư Đồng luật sư nguyễn văn đồng luật sư khuyên luật sư hà thị khuyên Nhân chính Nhanchinh.vn Luật Nhân Chính Văn phòng Luật sư Nhân Chính Nhân Chính Law Firm Lawyer Tư vấn luật Tư vấn pháp luật Cần tìm luật sư Tìm luật sư Tìm luật sư giỏi luật sư luật sư giỏi Luật sư tại Hà Nội Luật sư uy tín Luật sư giỏi Hà Nội Luật sư Hà Nội luật sư việt nam luật sư tranh tụng Luật sư tố tụng Luật sư tư vấn Luật sư giải quyết tranh chấp luật sư bào chữa Luật sư hình sự Luật sư dân sự Luật sư giải quyết án hành chính Luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp Luật sư hợp đồng Luật sư giải quyết tranh chấp hợp đồng Luật sư đất đai Luật sư tư vấn đất đai Luật sư nhà đất Luật sư giải quyết tranh chấp đất đai Luật sư thừa kế Luật sư giải quyết tranh chấp thừa kế Luật sư Ly hôn Luật sư hôn nhân và gia đình Luật sư thu hồi nợ Luật sư kinh doanh thương mại Luật sư doanh nghiệp Luật sư sở hữu trí tuệ luật sư lao động Luật sư nổi tiếng Luật sư hòa giải luật sư đối thoại Luật sư đàm phán Luật sư quận Ba Đình Luật sư quận Cầu Giấy Luật sư quận Hoàn Kiếm Luật sư quận hai bà trưng Luật sư quận Đống Đa Luật sư quận Tây Hồ Luật sư Quận Thanh Xuân Luật sư quận Bắc Từ Liêm Luật sư quận Hà Đông Luật sư quận Long Biên Luật sư quận nam Từ Liêm Luật sư huyện Ba Vì Luật sư huyện Chương Mỹ Luật sư huyện Đan Phượng Luật sư huyện Đông Anh Luật sư huyện Gia Lâm Luật sư huyện Hoài Đức Luật sư huyện Mê Linh Luật sư huyện Mỹ Đức Luật sư huyện Phú Xuyên Luật sư huyện Phúc Thọ Luật sư huyện Quốc Oai Luật sư huyện Sóc Sơn Luật sư huyện Thạch Thất Luật sư huyện Thanh Oai Luật sư huyện Thanh Trì Luật sư huyện Thường Tín Luật sư huyện Ứng Hòa Luật sư thị xã Sơn Tây Pháp luật Pháp lý Văn phòng luật Văn phòng luật sư Văn phòng luật sư uy tín Văn phòng luật sư uy tín tại Hà Nội Văn phòng luật sư gần nhất Văn phòng luật sư Hà Nội Công ty luật Tổ chức hành nghề luật sư 0983951338 0936683699

Đặt câu hỏi trực tuyến

Đặt lịch hẹn luật sư