Luật sư Nguyễn Văn Đồng
Luật sư Hà Thị Khuyên
Tại Điều 381 Bộ luật Dân sự quy định việc chấm dứt nghĩa vụ do hết thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ. Theo đó, khi thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ đã hết thì nghĩa vụ chấm dứt.
Nghĩa vụ là việc một chủ thể phải thực hiện giao tài sản, thực hiện hoặc không thực hiện một việc cho chủ thể còn lại.
Chấm dứt nghĩa vụ là việc một người có nghĩa vụ phải giao tài sản, thực hiện một công việc nhằm đáp ứng lợi ích cho bên có quyền sẽ không phải tiếp tục thực hiện nghĩa vụ đó nữa. Việc chấm dứt nghĩa vụ sẽ giải phóng cho bên có nghĩa vụ khỏi việc phải thực hiện nghĩa vụ mà không bị coi là vi phạm và phải chịu bất kỳ chế tài nào. Chấm dứt nghĩa vụ làm chấm dứt quan hệ của hai bên, theo đó bên có quyền không còn quyền yêu cầu và bên có nghĩa vụ không phải thực hiện nghĩa vụ.
Tại Điều 149 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định thời hiệu là thời hạn do luật quy định mà khi kết thúc thời hạn đó thì phát sinh hậu quả pháp lý đối với chủ thể theo điều kiện do luật quy định.
Có 04 loại thời hiệu: thời hiệu hưởng quyền dân sự, thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ, thời hiệu khởi kiện, thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự. Trong đó, thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ theo quy định tại khoản 2 Điều 150 Bộ luật Dân sự năm 2015 là thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ dân sự là thời hạn mà khi kết thúc thời hạn đó thì người có nghĩa vụ dân sự được miễn việc thực hiện nghĩa vụ.
Như vậy, khi kết thúc thời hiệu này kết thúc bên có nghĩa vụ được miễn thực hiện nghĩa vụ, tức nghĩa vụ của người đó chấm dứt. Điều luật trên tiếp tục ghi nhận sự kết thúc của nghĩa vụ khi thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ kết thúc. Như đã phân tích ở trên, khi nghĩa vụ kết thúc dù trong trường hợp nào các bên cũng không còn quan hệ với nhau, không chỉ bên có quyền không còn quyền yêu cầu bên có nghĩa vụ thực hiện nghĩa vụ với mình, mà bên có nghĩa vụ cũng không phải tiếp tục thực hiện nghĩa vụ đó nữa. Thời hiệu miễn trừ thực hiện nghĩa vụ được quy định tại các văn bản pháp luật riêng.
Có thể nhận thấy, quy định về thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ dân sự khác với thời hiệu hưởng quyền dân sự cho phép chủ thể hưởng quyền khi kết thúc thời hạn luật định, thì trong thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ dân sự, người có nghĩa vụ được miễn trừ nghĩa vụ tương ứng với thời điểm kết thúc thời hạn. Khi một chủ thể tham gia các quan hệ dân sự và có nghĩa vụ phát sinh từ quan hệ đó thì chủ thể đó phải thực hiện nghĩa vụ trong một thời hạn do pháp luật quy định cụ thể. Khi đã hết thời hiệu thực hiện nghĩa vụ thì nghĩa vụ chấm dứt.
Điều 381. Chấm dứt nghĩa vụ do hết thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ
Khi thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ đã hết thì nghĩa vụ chấm dứt.
Liên hệ tư vấn luật sư: 0936683699 - 0983951338