Hợp đồng gia công là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên nhận gia công thực hiện công việc để tạo ra sản phẩm theo yêu cầu của bên đặt gia công, bên đặt gia công nhận sản phẩm và trả tiền công.
Hiện nay hợp đồng gia công có thể áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ sản xuất hàng hóa đến dịch vụ. Điều quan trọng là các bên tham gia phải có sự thống nhất về các điều khoản và điều kiện của hợp đồng để đảm bảo tính minh bạch và tránh tranh chấp. Các yếu tố quan trọng trong hợp đồng gia công bao gồm quyền và nghĩa vụ của các bên, thời gian và phạm vi thực hiện công việc, giá trị và phương thức thanh toán, bảo mật thông tin và quản lý rủi ro. Khi tham gia vào một hợp đồng gia công, các bên cần xem xét kỹ lưỡng các điều khoản và điều kiện, đảm bảo rằng các quy định pháp luật liên quan được tuân thủ đúng mực. Việc lựa chọn đối tác gia công đáng tin cậy và có kinh nghiệm cũng là một yếu tố quan trọng để đảm bảo chất lượng và hiệu suất của quá trình gia công.
Tại Điều 551 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về việc đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng gia công. Theo đó, mỗi bên đều có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng gia công, nếu việc tiếp tục thực hiện hợp đồng không mang lại lợi ích cho mình, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác, nhưng phải báo cho bên kia biết trước một thời gian hợp lý. Bên đặt gia công đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thì phải trả tiền công tương ứng với công việc đã làm, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Bên nhận gia công đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thì không được trả tiền công, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng mà gây thiệt hại cho bên kia thì phải bồi thường.
Điều kiện được đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng, bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng không được lợi ích gì khi tham gia hợp đồng. Hợp đồng gia công là hợp đồng dân sự được ký kết trên cơ sở đôi bên cùng có lợi; việc tham gia vào hợp đồng gia công không chỉ để thỏa mãn lợi ích của các chủ thể mà còn thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế nói chung. Nếu việc thực hiện hợp đồng không đem lại lợi ích cho mình thì chủ thể có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng. Bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng phải thông báo cho bên kia biết trước một thời hạn hợp lý; việc thông báo là điều kiện bắt buộc và cần thiết. Nếu bên kia không biết mà vẫn tiếp tục thực hiện hợp đồng hoặc tin là hợp đồng vẫn có hiệu lực sẽ gây thiệt hại cho họ. Trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác về quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thì ưu tiên áp dụng thỏa thuận của các bên trước, hoặc pháp luật có quy định khác.
Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng sẽ đưa đến hệ quả sau, đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng dẫn đến hiệu lực của phần hợp đồng chưa thực hiện không còn giá trị. Bên đặt gia công đơn phương chấm dứt hợp đồng thì vẫn phải trả tiền công cho bên gia công tương đương với phần việc đã làm; việc bên đặt gia công đơn phương chấm dứt hợp đồng làm ảnh hưởng đến lợi ích của bên gia công, công sức mà họ đã bỏ ra để thực hiện một phần công việc cần được thanh toán. Còn bên nhận gia công đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thì không được nhận tiền công, bởi tiền công là khoản tiền mà bên gia công nhận được khi gia công xong sản phẩm. Trong trường hợp bên gia công đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng gây bất lợi cho bên đặt gia công, sản phẩm gia công cũng chưa được hoàn thiện nên họ không có quyền nhận tiền gia công.
Khi một bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng của một bên không phải chịu trách nhiệm dân sự. Nhưng trong hợp đồng gia công việc đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng mà gây thiệt hại cho bên còn lại thì bên chấm dứt hợp đồng phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, thiệt hại xảy ra có thể là việc không thực hiện nghĩa vụ thông báo kịp thời cho bên còn lại như đã trình bày ở trên hoặc xuất phát từ những nguyên nhân khác.
Như vậy thì theo quy định của pháp luật thì mỗi bên có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng gia công, khi mà có căn cứ cho rằng việc nếu tiếp tục thực hiện hợp đồng gia công thì không mang lại lợi ích hợp pháp cho mình, trừ trường hợp mà các bên có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác. Tuy nhiên thì việc đơn phương chấm dứt hợp đồng gia công hàng hóa phải được tiến hành thông báo cho bên kia biết trước một thời gian hợp lý.
Điều 551. Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng gia công
1. Mỗi bên đều có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng gia công, nếu việc tiếp tục thực hiện hợp đồng không mang lại lợi ích cho mình, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác, nhưng phải báo cho bên kia biết trước một thời gian hợp lý.
2. Bên đặt gia công đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thì phải trả tiền công tương ứng với công việc đã làm, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Bên nhận gia công đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thì không được trả tiền công, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
3. Bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng mà gây thiệt hại cho bên kia thì phải bồi thường.
Văn phòng Luật sư Nhân Chính
Liên hệ luật sư: 0936683699 - 0983951338