Luật sư Nguyễn Văn Đồng
Luật sư Hà Thị Khuyên
Theo quy định tại Điều 38 Bộ luật Hình sự năm 2015, thì tù có thời hạn là buộc người bị kết án phải chấp hành hình phạt tại cơ sở giam giữ trong một thời hạn nhất định. Tù có thời hạn đối với người phạm một tội có mức tối thiểu là 03 tháng và mức tối đa là 20 năm. Thời gian tạm giữ, tạm giam được trừ vào thời hạn chấp hành hình phạt tù, cứ 01 ngày tạm giữ, tạm giam bằng 01 ngày tù. Không áp dụng hình phạt tù có thời hạn đối với người lần đầu phạm tội ít nghiêm trọng do vô ý và có nơi cư trú rõ ràng. Dưới đây, luật sư của chúng tôi phân tích về quy định "Tù có thời hạn" đối với người dưới 18 tuổi tại Điều 101 Bộ luật Hình sự năm 2015.
Điều 101 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định điều kiện áp dụng hình phạt tù có thời hạn và mức hình phạt này đối với người dưới 18 tuổi phạm tội. Đây là hình phạt tù có thời hạn là hình phạt nghiêm khắc nhất được quy định áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội. Do vậy, Tòa án chỉ áp dụng hình phạt này khi có đủ cơ sở để khẳng định việc áp dụng các biện pháp giám sát, giáo dục và các hình phạt không tước tự do không đủ để có thể giáo dục người dưới 18 tuổi phạm tội mà cần phải cách ly họ một thời gian khỏi môi trường xã hội để cải tạo, giáo dục trong một cơ sở giam giữ.
So với mức phạt tù có thời hạn được áp dụng đối với người phạm tội đã thành niên, mức phạt tù có thời hạn được quy định áp dụng cho người dưới 18 tuổi phạm tội theo Điều 101 Bộ luật Hình sự năm 2015 là thấp hơn. Điều luật quy định mức phạt tù có thời hạn được áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội theo 02 độ tuổi, từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi và từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi.
Khoản 1 Điều 101 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định hình phạt tù có thời hạn đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi phạm tội. Trong đó, điều luật quy định: Nếu khung hình phạt của điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng cho người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội chỉ có thể là 18 năm tù; Nếu khung hình phạt của điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng cho người dưới 18 tuổi phạm tội chỉ có thể bằng 3/4 mức phạt tù được quy định đó; Nếu người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội giết người theo khoản 2 Điều 123 BLHS thì chỉ có thể bị xử phạt cao nhất là 11 năm 3 tháng tù mặc dù khoản này quy định mức cao nhất của khung hình phạt là 15 năm tù.
Khoản 2 Điều 101 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định hình phạt tù có thời hạn đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội: Nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng là không quá 12 năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 1/2 mức phạt tù mà điều luật quy định; Nếu người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội giết người theo khoản 2 Điều 123 Bộ luật Hình sự năm 2015 thì chỉ có thể bị xử phạt cao nhất là 7 năm 6 tháng tù mặc dù khoản này quy định mức cao nhất của khung hình phạt là 15 năm tù.
Điều 101. Tù có thời hạn
Mức phạt tù có thời hạn áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội được quy định như sau:
1. Đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 18 năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định;
2. Đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 12 năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá một phần hai mức phạt tù mà điều luật quy định.
Liên hệ tư vấn luật sư: 0936683699 - 0983951338