Luật sư Nguyễn Văn Đồng
Luật sư Hà Thị Khuyên
Theo quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015, thì hình phạt cấm cư trú là buộc người bị kết án phạt tù không được tạm trú và thường trú ở một số địa phương nhất định. Dưới đây, luật sư của chúng tôi phân tích về quy định "Cấm cư trú" tại Điều 42 Bộ luật Hình sự năm 2015.
Tại Điều 42 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định thì nội dung của hình phạt bổ sung là tước bỏ của người bị kết án quyền cư trú (tạm trú và thường trú) ở một số địa phương nhất định trong một thời hạn nhất định.
Những địa phương có thể bị cấm cư trú là: Những thành phố lớn, các khu công nghiệp tập trung; những khu vực biên giới, bò biển, hải đảo; những khu vực có cơ sở quốc phòng quan trọng; những khu vực có các đầu mối giao thông quan trọng.
Sở dĩ người bị kết án không được cư trú ở những địa phương nói trên vì ở những địa phương đó, người bị kết án sẽ có khả năng sử dụng những điều kiện vốn có của địa phương để tiếp tục phạm tội.
Thời hạn cấm cư trú là từ một năm đến năm năm, kể từ ngày chấp hành xong hình phạt tù. Người bị kết án cấm cư trú nếu đã chấp hành được một phần hai thời hạn hình phạt và cải tạo tốt thì theo đề nghị của chính quyền địa phương nơi người đó chấp hành hình phạt, Toà án có thể quyết định miễn chấp hành hình phạt còn lại.
Hình phạt cấm cư trú chỉ được áp dụng kèm theo hình phạt chính là tù có thời hạn. Đối với các hình phạt chính khác, Bộ luật Hình sự không cho phép áp dụng kèm theo hình phạt bổ sung này.
Điều 42 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định hình phạt cấm cư trú gồm 03 nội dung chính sau đây:
(1) Cấm cư trú là hình phạt áp dụng đối với người bị kết án phạt tù do xét thấy họ có thể lợi dụng điều kiện thuận lợi ở một số địa phương để thực hiện tội phạm sau khi chấp hành xong hình phạt tù.
(2) Không được tạm trú hoặc thường trú ở một số địa phương, địa phương ở đây có thể là các thành phố lớn; khu công nghiệp tập trung; khu vực biên giới; bờ biển; hải đảo; khu vực có cơ sở quốc phòng quan trọng; khu vực có các đầu mối giao thông quan trọng,... Đây là những địa phương cần thiết phải đảm bảo an ninh, trật tự an toàn xã hội ở mức cao.
(3) Thời hạn cấm cư trú tối thiếu là 01 năm và tối đa là 05 năm, kể từ ngày người phạm tội chấp hành xong hình phạt tù.
Ngoài ra, tại Điều 109 Luật Thi hành án hình sự năm 2019 quy định quyền và nghĩa vụ của người chấp hành án phạt cấm cư trú.
Điều 42. Cấm cư trú
Cấm cư trú là buộc người bị kết án phạt tù không được tạm trú hoặc thường trú ở một số địa phương nhất định.
Thời hạn cấm cư trú là từ 01 năm đến 05 năm, kể từ ngày chấp hành xong hình phạt tù.
Liên hệ tư vấn luật sư: 0936683699 - 0983951338