Hợp đồng thuê tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho thuê giao tài sản cho bên thuê để sử dụng trong một thời hạn, bên thuê phải trả tiền thuê. Tại Điều 479 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định nghĩa vụ bảo quản tài sản thuê. Theo đó, bên thuê phải bảo quản tài sản thuê, phải bảo dưỡng và sửa chữa nhỏ; nếu làm mất, hư hỏng thì phải bồi thường. Bên thuê không chịu trách nhiệm về những hao mòn tự nhiên do sử dụng tài sản thuê. Bên thuê có thể tu sửa và làm tăng giá trị tài sản thuê, nếu được bên cho thuê đồng ý và có quyền yêu cầu bên cho thuê thanh toán chi phí hợp lý. Từ quy định này có thể thấy bên thuê tài sản phải thực hiện các biện pháp sau để bảo quản tài sản thuê. Cụ thể:
(1) Bên thuê tài sản phải bảo dưỡng tài sản thuê, bảo dưỡng là hoạt động kiểm tra, sửa chữa tài sản mang tính chất định kỳ nằm đảm bảo tình trạng ổn định, vận hành tốt của tài sản thuê. Việc bảo dưỡng định kỳ tài sản giúp khắc phục tình trạng hư hỏng, giảm sút giá trị của tài sản. Thông thường, bảo dưỡng chỉ áp dụng đối với những hợp đồng thuê tài sản là các động cơ, máy móc hay phương tiện vận tải… trong thời hạn dài. Vì thời hạn bảo dưỡng mang tính chất định kỳ được xác định theo đơn vị thời gian cụ thể như tháng, năm.
(2) Bên thuê tài sản phải sửa chữa đối với các hư hỏng nhỏ, nhận diện tài sản hư hỏng nhỏ là vấn đề mang tính chất tương đối, do đó, các bên có thể thỏa thuận về dấu hiệu nhận biết hư hỏng nhỏ. Trên cơ sở đó, khi phát hiện tài sản có những hư hỏng đó, bên thuê phải chủ động sửa chữa. Quy định này phù hợp với nội dung quy định tại khoản 1 Điều 477 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về việc bên thuê phải tự sửa những hư hỏng nhỏ.
(3) Trường hợp bên thuê tài sản tu sửa, làm tăng giá trị tài sản, trong quá trình sử dụng bên thuê được phép tu sửa, làm tăng giá trị tài sản nếu bên cho thuê đồng ý. Bởi việc làm tăng giá trị tài sản vừa có lợi cho việc sử dụng của bên thuê, vừa có lợi với bên cho thuê. Nhưng nếu bên thuê tự ý tu sửa có thể ảnh hưởng đến lợi ích của bên cho thuê. Trên thực tế tài sản thuê có thể không cần tu sửa vì chất lượng của nó đã ổn hoặc bên cho thuê không mong muốn tu sửa tài sản, bên cạnh đó tài sản cũng thuộc sở hữu của bên cho thuê. Vì vậy việc tu sửa tài sản thuê cần thiết phải có sự đồng ý của bên cho thuê. Hơn nữa việc tu sửa tài sản sẽ làm mất của bên thuê một khoản chi phí nhất định mà tài sản bên cho thuê có nghĩa vụ phải thanh toán chi phí này, cho nên việc nâng cao giá trị của tài sản thuê phụ thuộc vào ý chí của bên cho thuê.
Theo quy định pháp luật thì khi bên thuê không thực hiện nghĩa vụ bảo quản tài sản dẫn đến việc tài sản bị hư hỏng hoặc bị mất thì phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại. Đây là hậu quả bất lợi mà chủ thể phải chịu khi vi phạm nghĩa vụ, gây thiệt hại cho bên còn lại. Chủ thể chỉ phải chịu trách nhiệm khi thiệt hại xảy ra do lỗi của mình. Chính vì vậy bên thuê không cần chịu trách nhiệm bồi thường về thiệt hại xảy ra do hao mòn tự nhiên của tài sản thuê. Trong trường hợp tài sản bị hao mòn tự nhiên thì bên thuê tài sản không có nghĩa vụ phải bồi thường thiệt hại. Như vậy, trường hợp này không được xếp vào những hư hỏng do lỗi bảo quản tài sản của bên thuê tài sản.
Điều 479. Nghĩa vụ bảo quản tài sản thuê
1. Bên thuê phải bảo quản tài sản thuê, phải bảo dưỡng và sửa chữa nhỏ; nếu làm mất, hư hỏng thì phải bồi thường.
Bên thuê không chịu trách nhiệm về những hao mòn tự nhiên do sử dụng tài sản thuê.
2. Bên thuê có thể tu sửa và làm tăng giá trị tài sản thuê, nếu được bên cho thuê đồng ý và có quyền yêu cầu bên cho thuê thanh toán chi phí hợp lý.
Văn phòng Luật sư Nhân Chính
Liên hệ luật sư: 0936683699 - 0983951338