Luật sư Nguyễn Văn Đồng

Luật sư Hà Thị Khuyên

Khách thể của tội phạm là trật tự quản lý súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ của Nhà nước và trật tự, an toàn công cộng. Đối tượng tác động của tội phạm là vật liệu nổ. Dưới đây, luật sư của chúng tôi phân tích cấu thành của Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ quy định tại Điều 306 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Chủ thể của tội phạm:

Chủ thể của Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ là người có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự. Độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự quy định tại Điều 12 Bộ luật Hình sự. Người từ đủ 16 tuổi sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự đối với mọi loại tội. Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một số điều 265, 266, 286, 287, 289, 290, 299, 303 và 304 thuộc Chương XXI Bộ luật hình sự. Như vậy, chủ thể của Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ phải là người từ đủ 16 tuổi trở lên.

Khách thể của tội phạm:

Khách thể của tội phạm là trật tự quản lý súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ của Nhà nước và trật tự, an toàn công cộng. Đối tượng tác động của tội phạm là vật liệu nổ.

Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2017 đưa ra khái niệm chung về những đối tượng tác động trên như sau: (1) Súng săn là súng được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, được sử dụng để săn bắn, bao gồm súng kíp, súng hơi và đạn sử dụng cho các loại súng này; (2) Vũ khí thô sơ là vũ khí có cấu tạo, nguyên lý hoạt động đơn giản và được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, bao gồm: dao găm, kiếm, giáo, mác, thương, lưỡi lê, đao, mã tấu, côn, quả đấm, quả chùy, cung, nỏ, phi tiêu; (3) Vũ khí thể thao là vũ khí được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, được sử dụng để luyện tập, thi đấu thể thao, bao gồm: Súng trường hơi, súng trường bắn đạn nổ, súng ngắn hơi, súng ngắn bắn đạn nổ, súng thể thao bắn đạn sơn, súng bắn đĩa bay và đạn sử dụng cho các loại súng này; Vũ khí thô sơ quy định tại khoản 4 Điều này dùng để luyện tập, thi đấu thể thao.

Vũ khí có tính năng tác dụng tương tự súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao là vũ khí được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, không theo tiêu chuẩn kỹ thuật, thiết kế của nhà sản xuất hợp pháp, có khả năng gây sát thương, nguy hại cho tính mạng, sức khỏe của con người, phá hủy kết cấu vật chất tương tự như súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao.

Mặt chủ quan của tội phạm:

Người phạm tội thực hiện hành vi chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí thô sơ và công cụ hỗ trợ là do cố ý, tức là người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là trái phép (trừ hành vi chiếm đoạt) nhưng vẫn thực hiện. Nếu vì lý do nào đó mà người phạm tội không nhận thức được hoặc không buộc phải nhận thức được hành vi của mình là trái phép thì không thuộc trường hợp phạm tội này.

Mặt khách quan của tội phạm:

Mặt khách quan của Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ, gồm 06 hành vi: Chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt.

Chế tạo trái phép là làm ra các loại vật liệu nổ dưới bất kỳ hình thức nào mà không được các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép. Hành vi chế tạo súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ bao gồm làm mới hoàn toàn hoặc lắp ráp từ những bộ phận của súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ này thành súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ khác cũng có tính năng tác dụng tương tự.

Tàng trữ trái phép súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ là cất giữ bất hợp pháp vật liệu nổ ở bất cứ nơi nào như: Trong nhà ở; phòng làm việc; trụ sở cơ quan, tổ chức; phương tiện giao thông; trong túi quần áo, túi xách... mà không nhằm mục đích mua bán hay chế tạo trái phép súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ hoặc vận chuyển từ này đến nơi khác. Nguồn gốc của súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ mà người phạm tội tàng trữ không kể do nguồn gốc nào mà có như: được tặng, cho, đào được, nhặt được... Tuy nhiên, nếu người phạm tội cất giấu những công cụ đó mà chúng là vật chứng của vụ án nhằm che giấu tội phạm thì tuỳ trường hợp có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội tàng trữ súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ và tội che giấu tội phạm.

Vận chuyển trái phép súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ là hành vi chuyển dịch bất hợp pháp những công cụ kể trên từ nơi này đến nơi khác, từ vị trí này sang vị trí khác, từ người này sang người khác, từ quốc gia này sang quốc gia khác... bằng bất kỳ phương thức nào (trừ hình thức chiếm đoạt), nhưng đều không nhằm mục đích mua bán.

Sử dụng trái phép súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ là dùng các công cụ trên vào mục đích mà người sử dụng quan tâm như: dùng súng để săn bắt thú rừng, sử dụng xịt hơi cay để tự vệ,.v.v...

Mua bán trái phép súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ là bán hay mua để bán lại; vận chuyển các công cụ trên để bán cho người khác; tàng trữ để bán lại hoặc để chế tạo ra súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ để bán lại trái phép; hoặc dùng chúng để đổi lấy hàng hoá hay dùng hàng hoá để đổi lấy súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ khác. Súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ mà người phạm tội có để bán cho người khác không phụ thuộc vào nguồn gốc do đâu mà có; không phụ thuộc vào việc chúng là thật hay giả, còn tác dụng hay đã mất tác dụng.

Chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ là hành vi cướp, bắt cóc nhằm chiếm đoạt, cưỡng đoạt, cướp giật, công nhiên chiếm đoạt, trộm cắp, lừa đảo chiếm đoạt, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt, tham ô súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ.

Hành vi chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ cũng tương tự như hành vi chiếm đoạt tài sản, tức là người phạm tội phải có ý thức chiếm đoạt chúng ngay trước, trong khi thực hiện thủ đoạn phạm tội.

Cũng coi là chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ nếu người được trang bị các thiết bị trên để huấn luyện, chiến đấu, để thực hiện nhiệm vụ trong thời gian công tác, khi xuất ngũ, chuyển ngành, nghỉ việc mà không giao nộp lại theo quy định của Nhà nước.

Hậu quả không phải dấu hiệu bắt buộc trong cấu thành tội phạm, tội phạm hoàn thành kể từ thời điểm có một trong 6 hành vi khách quan xảy ra.

Hình phạt:

- Khoản 1: Phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

- Khoản 2: Phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

- Khoản 3: Phạt tù từ 03 năm đến 07 năm.

- Khoản 4: Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt quản chế hoặc cấm cư trú từ 01 năm đến 05 năm.

Điều 306. Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ

1. Người nào chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, vũ khí khác có tính năng, tác dụng tương tự như súng săn, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

a) Có tổ chức;

b) Vật phạm pháp có số lượng lớn;

c) Vận chuyển, mua bán qua biên giới;

d) Làm chết người;

đ) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

e) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;

g) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

h) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm:

a) Vật phạm pháp có số lượng rất lớn hoặc đặc biệt lớn;

b) Làm chết 02 người trở lên;

c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 122% trở lên;

d) Gây thiệt hại về tài sản 500.000.000 đồng trở lên.

4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt quản chế hoặc cấm cư trú từ 01 năm đến 05 năm.

Liên hệ tư vấn luật sư: 0936683699 - 0983951338