Luật sư Nguyễn Văn Đồng

Luật sư Hà Thị Khuyên

Khách thể của Tội sửa chữa và sử dụng giấy chứng nhận, các tài liệu của cơ quan, tổ chức là chế độ quản lý hành chính Nhà nước về hộ chiếu, thị thực, hộ khẩu, hộ tịch hoặc các loại giấy chứng nhận và tài liệu khác của cơ quan, tổ chức. Bảo vệ sự chính xác của các tài liệu trên cũng chính là bảo đảm sự hoạt động bình thường của các cơ quan, tổ chức trong lĩnh vực quản lý hành chính của Nhà nước về các loại giấy chứng nhận và các tài liệu này. Dưới đây, luật sư của chúng tôi phân tích cấu thành của Tội sửa chữa và sử dụng giấy chứng nhận, các tài liệu của cơ quan, tổ chức quy định tại Điều 340 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Chủ thể của tội phạm:

Chủ thể của Tội sửa chữa và sử dụng giấy chứng nhận, các tài liệu của cơ quan, tổ chức phải thỏa mãn điều điện là người có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự và từ đủ 16 tuổi trở lên. Chủ thể của tội phạm này không phải chủ thể đặc biệt. Bất kì ai cũng có thể trở thành chủ thể của tội sửa chữa và sử dụng giấy chứng nhận, các tài liệu của cơ quan, tổ chức. Họ có thể là người Việt Nam, người nước ngoài hoặc người không quốc tịch.

Độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự quy định tại Điều 12 Bộ luật Hình sự. Người từ đủ 16 tuổi sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự đối với mọi loại tội. Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một số điều nhưng không có điều nào thuộc Chương XXII Bộ luật Hình sự. Như vậy chủ thể của Tội sửa chữa và sử dụng giấy chứng nhận, các tài liệu của cơ quan, tổ chức là người từ đủ 16 tuổi trở lên.

Khách thể của tội phạm:

Khách thể của Tội sửa chữa và sử dụng giấy chứng nhận, các tài liệu của cơ quan, tổ chức là chế độ quản lý hành chính Nhà nước về hộ chiếu, thị thực, hộ khẩu, hộ tịch hoặc các loại giấy chứng nhận và tài liệu khác của cơ quan, tổ chức. Bảo vệ sự chính xác của các tài liệu trên cũng chính là bảo đảm sự hoạt động bình thường của các cơ quan, tổ chức trong lĩnh vực quản lý hành chính của Nhà nước về các loại giấy chứng nhận và các tài liệu này. Đối tượng tác động của tội phạm này là hộ chiếu, thị thực, hộ khẩu, hộ tịch hoặc các loại giấy chứng nhận và tài liệu khác của cơ quan, tổ chức. Những tài liệu giấy tờ này là tài liệu giấy tờ thật.

Mặt chủ quan của tội phạm:

Người sửa chữa và sử dụng giấy chứng nhận, các tài liệu của cơ quan, tổ chức là do cố ý, có thể là lỗi cố ý trực tiếp hoặc cố ý gián tiếp. Tức là người phạm tội biết hành vi sửa chữa, làm sai lệch hộ chiếu, thị thực, hộ khẩu, hộ tịch hoặc các loại giấy chứng nhận và tài liệu khác của cơ quan, tổ chức và sử dụng giấy tờ đã sửa chữa đó để thực hiện hành vi trái pháp luật nhưng vẫn thực hiện, mong muốn hoặc để mặc cho cho hậu quả nghiêm trọng xảy ra hoặc không cần biết hậu quả của hành vi đó như thế nào.

Động cơ phạm tội tuy không phải là dấu hiệu bắt buộc nhưng việc xác định động cơ của người phạm tội là rất quan trọng, nếu vì nể nang, vì thành tích cục bộ thì tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội khác với trường hợp vì lợi ích vật chất hoăc vì trả thù cá nhân hay vì một động cơ hèn hạ khác.

Mặt khách quan của tội phạm:

Hành vi khách quan của tội phạm gồm 2 hành vi là "hành vi sửa chữa, làm sai lệch nội dung hộ chiếu, thị thực, hộ khẩu, hộ tịch, các loại giấy chứng nhận hoặc tài liệu của cơ quan, tổ chức" và "hành vi sử dụng giấy tờ đó thực hiện tội phạm".

Sửa chữa, làm sai lệch nội dung là hành vi của một người làm thay đổi nội dung vốn có trên các loại giấy tờ. Sửa chữa là tiền đề của hành vi làm sai lệch, còn làm sai lệch chỉ là hệ quả của hành vi sửa chữa; nếu sửa chữa mà không làm sai lệch nội dung thì không cấu thành tội phạm.

Hành vi sửa chữa, làm sai lệch các giấy tờ trên, người phạm tội có thể sử dụng nhiều thủ đoạn khác nhau như: Tẩy xoá, viết thêm hoặc bằng những thủ đoạn khác làm sai lệch nội dung của hộ chiếu, thị thực, hộ khẩu, hộ tịch hoặc các loại giấy chứng nhận và tài liệu khác của cơ quan, tổ chức. Hành vi sửa chữa có thể được thực hiện một cách giản đơn, nhưng cũng có thể được thực hiện bằng phương pháp công nghệ cao như dùng hoá chất để tẩy xoá rồi viết lại, in lại khác với nội dung ban đầu.

Dùng giấy tờ đã bị sửa chữa, làm sai lệch để thực hiện hành vi trái pháp luật là sử dụng giấy tờ đã bị sửa chữa vào mục đích phi pháp như: Dùng hộ chiếu đã bị sửa chữa để xuất cảnh trái phép; dùng giấy khai sinh đã bị sửa chữa để không phải nhập ngũ; dùng giấy chứng nhận hải quan đã bị sửa chữa để tiêu thụ hàng nhập lậu…

Thường thì người phạm tội dùng giấy tờ đã bị sửa chữa vào mục đích phạm tội, nhưng cũng có nhiều trường hợp họ chỉ dùng giấy tờ đã bị sửa chữa vào những mục đích vi phạm pháp luật chưa tới mức bị coi là tội phạm.

Hậu quả của tội phạm không phải dấu hiệu bắt buộc của tội phạm này. Tội phạm hoàn thành khi thỏa mãn 1 trong 2 trường hợp sau:

Thứ nhất, người thực hiện hành vi sửa chữa nội dung giấy chứng nhận, tài liệu của cơ quan tổ chức và ngay sau đó sử dụng chúng để thực hiện một tội phạm khách theo quy định của Bộ luật Hình sự.

Thứ hai, người thực hiện hành vi  sửa chữa, làm sai lệch nội dung hộ chiếu, thị thực, hộ khẩu, hộ tịch, các loại giấy chứng nhận hoặc tài liệu của cơ quan, tổ chức và sửa dụng chúng, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm thì bị coi là phạm tội.

Hình phạt:

- Khoản 1: Phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

- Khoản 2: Phạt tù từ 02 năm đến 05 năm.

- Khoản 3: Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Điều 340. Tội sửa chữa và sử dụng giấy chứng nhận, các tài liệu của cơ quan, tổ chức

1. Người nào sửa chữa, làm sai lệch nội dung hộ chiếu, thị thực, hộ khẩu, hộ tịch, các loại giấy chứng nhận hoặc tài liệu của cơ quan, tổ chức và sử dụng giấy tờ đó thực hiện tội phạm hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 05 năm:

a) Phạm tội 02 lần trở lên;

b) Sử dụng giấy tờ, tài liệu đã bị sửa chữa hoặc làm sai lệch thực hiện tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Liên hệ tư vấn luật sư: 0936683699 - 0983951338