Quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng (Điều 54)

17/11/2023

Luật sư Nguyễn Văn Đồng

Luật sư Hà Thị Khuyên

Quyết định hình phạt có ý nghĩa rất quan trọng đối với hoạt động xét xử của Tòa án, vì thế để quyết định hình phạt phù hợp Tòa án phải tuân theo những nguyên tắc, dựa vào những căn cứ về quyết định hình phạt đã được quy định trong Bộ luật Hình sự. Dưới đây, luật sư của chúng tôi phân tích về "Quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng" quy định tại Điều 54 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Từ quy định tại Điều 54 Bộ luật Hình sự năm 2015, có thể thấy khi áp dụng quy định này Hội đồng xét xử phải đảm bảo các điều kiện cần và đủ. Khi xét đến các điều kiện cần của Điều 54 Bộ luật Hình sự năm 2015 thì Hội đồng xét xử phải căn cứ khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự năm 2015, các văn bản hướng dẫn dưới luật có liên quan để xem xét, áp dụng các tình tiết giảm nhẹ, đồng thời phải đảm bảo các nguyên tắc về quyết định hình phạt liên quan. Như vậy, khi có ít nhất hai tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự năm 2015, Tòa án có thể quyết định một hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng nhưng phải trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn của điều luật mà người phạm tội bị xét xử.

Có thể thấy thông thường các điều luật trong Bộ luật Hình sự năm 2015, khung hình phạt của điều luật được sắp xếp theo thứ tự 1, 2, 3… từ nhẹ nhất đến nặng nhất, theo quy định khi có từ hai tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự trở lên và đủ điều kiện áp dụng Điều 54 Bộ luật Hình sự năm 2015, Tòa án chỉ có thể quyết định một hình phạt trong khung hình phạt của khoản 1, nếu người phạm tội bị xét xử theo khoản 2 hoặc Tòa án chỉ có thể quyết định một hình phạt trong khung hình phạt khoản 2 nếu người phạm tội bị xét xử theo khoản 3. Tuy nhiên, có những điều luật lại được sắp xếp theo thứ tự từ nặng nhất đến nhẹ nhất.

Khoản 1 Điều 54 Bộ luật Hình sự năm 2015 Tòa án có thể quyết định một hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng nhưng phải trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn của điều luật khi người phạm tội có ít nhất hai tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 1 Điều 51 của Bộ luật Hình sự.

Theo quy định này có thể thấy đầu tiên là số lượng tình tiết giảm nhẹ ít nhất phải từ 2 trở lên và tình tiết đó phải là những tình tiết đã được nhà làm luật chỉ định rõ tại khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự. Vì vậy, những tình tiết giảm nhẹ theo khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự, có ghi trong bản án cũng không được áp dụng để quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt. Tiếp theo, hải trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn của điều luật. Như vậy, không thể áp dụng khung liền kề nặng hơn của Điều luật, cũng không thể nhảy cóc,không thể áp dụng khung hình phạt liền kề của khung kế tiếp.

Khoản 2 Điều 54 Bộ luật Hình sự năm 2015, đối với người phạm tội lần đầu là người giúp sức trong vụ án đồng phạm nhưng có vai trò không đáng kể. Tòa án có thể quyết định một hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng nhưng không bắt buộc phải trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn của điều luật.

Đối tượng người giúp sức phạm tội lần đầu trong vụ án đồng phạm có mức độ gây thiệt hại cho xã hội đã ít hơn nhiều so với vai trò chủ mưu, cầm đầu, tổ chức, thực hành, thêm vào đó sự giúp sức này đóng góp không đáng kể, tức mức độ gây nguy hiểm cho xã hội đã ít lại càng ít. Việc quy định có thể quyết định một hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng nhưng không bắt buộc phải trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn của điều luật cho thấy sự nhân đạo trong chính sách của Nhà nước về xử lý người phạm tội.

Khoản 3 Điều 54 Bộ luật Hình sự năm 2015, các nhà lập pháp đã dự tính đến trường hợp điều luật chỉ có một khung hình phạt hoặc khung hình phạt đó là khung hình phạt nhẹ nhất và người phạm tội có đủ các điều kiện quy định tại khoản 1 hoặc khoản 2 Điều 54 Bộ luật Hình sự. Trong trường hợp đó, Tòa án có thể quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt hoặc chuyển sang một hình phạt khác thuộc loại nhẹ hơn, lý do của việc giảm nhẹ phải được ghi rõ trong bản án.

Điều 54. Quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng

1. Tòa án có thể quyết định một hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng nhưng phải trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn của điều luật khi người phạm tội có ít nhất hai tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 1 Điều 51 của Bộ luật này.

2. Tòa án có thể quyết định một hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng nhưng không bắt buộc phải trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn của điều luật đối với người phạm tội lần đầu là người giúp sức trong vụ án đồng phạm nhưng có vai trò không đáng kể.

3. Trong trường hợp có đủ các điều kiện quy định tại khoản 1 hoặc khoản 2 Điều này nhưng điều luật chỉ có một khung hình phạt hoặc khung hình phạt đó là khung hình phạt nhẹ nhất, thì Tòa án có thể quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt hoặc chuyển sang một hình phạt khác thuộc loại nhẹ hơn. Lý do của việc giảm nhẹ phải được ghi rõ trong bản án.

Liên hệ tư vấn luật sư: 0936683699 - 0983951338

Tags

Quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt Quyết định hình phạt Hình phạt dưới mức thấp nhất Hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt Khung hình phạt Hình phạt Trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn của điều luật Người phạm tội có ít nhất hai tình tiết giảm nhẹ Khung hình phạt được áp dụng Không bắt buộc phải trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn Người phạm tội lần đầu là người giúp sức Vụ án đồng phạm nhưng có vai trò không đáng kể Đồng phạm có vai trò không đáng kể Điều luật chỉ có một khung hình phạt Khung hình phạt đó là khung hình phạt nhẹ nhất Tòa án có thể quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt Chuyển sang một hình phạt khác thuộc loại nhẹ hơn Lý do của việc giảm nhẹ Ghi rõ trong bản án bản án Điều 54 Bộ luật hình sự năm 2015 Dịch vụ luật sư Dịch vụ pháp lý Đoàn luật sư Hà Nội luật sư Đồng luật sư nguyễn văn đồng luật sư khuyên luật sư hà thị khuyên Nhân chính Nhanchinh.vn Luật Nhân Chính Văn phòng Luật sư Nhân Chính Tư vấn luật Tư vấn pháp luật Tìm luật sư giỏi luật sư luật sư giỏi Luật sư tại Hà Nội Luật sư uy tín Luật sư Quận Thanh Xuân Luật sư Hà Nội luật sư việt nam luật sư tranh tụng Luật sư tố tụng Luật sư giải quyết tranh chấp luật sư bào chữa Luật sư hình sự Luật sư dân sự Luật sư giải quyết án hành chính Luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp Luật sư đất đai Luật sư tư vấn đất đai Luật sư nhà đất Luật sư thừa kế Luật sư Ly hôn Luật sư thu hồi nợ Luật sư kinh doanh thương mại Luật sư doanh nghiệp Luật sư sở hữu trí tuệ luật sư lao động Văn phòng luật Văn phòng luật sư Văn phòng luật sư uy tín Văn phòng luật sư gần nhất Văn phòng luật sư Hà Nội Văn phòng luật sư uy tín tại Hà Nội 0983951338 0936683699

Đặt câu hỏi trực tuyến

Đặt lịch hẹn luật sư