Nhiệm vụ của Bộ luật Hình sự (Điều 1)
24/11/2023
Tội Giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh (Điều 125)
Luật sư Nguyễn Văn Đồng
Luật sư Hà Thị Khuyên
Thế nào là giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh?
Giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh được quy định là hành vi giết người, được thực hiện khi chủ thể thực hiện đang trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân, đối với họ hoặc đối với người thân thích của họ. Dưới đây, chúng tôi phân tích cấu thành của tội Giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh quy định tại Điều 125 Bộ luật Hình sự năm 2015.
Trường hợp người phạm tội có bị kích động về tinh thần nhưng chưa tới mức mất khả năng tự chủ thì không gọi là bị kích động mạnh và không thuộc trường hợp giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh. Do vậy, việc xác định một người có bị kích động mạnh về tinh thần hay không là một vấn đề phức tạp.
Chủ thể của tội phạm:
Là bất kỳ người nào từ đủ 16 tuổi trở lên có năng lực trách nhiệm hình sự. Là người bị kích động mạnh về tinh thần khi thực hiện tội phạm, họ không còn nhận thức đầy đủ về hành vi của mình như lúc bình thường, nhưng chưa mất hẳn khả năng nhận thức. Lúc đó họ mất khả năng tự chủ và không thấy hết được tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi của mình; trạng thái tinh thần của họ gần như người điên (người mất trí). Trạng thái này chỉ xảy ra trong chốc lát, sau đó tinh thần của họ trở lại bình thường như trước.
Tội phạm được thực hiện do lỗi cố ý trực tiếp.
Khách thể của tội phạm:
Là tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh xâm phạm quyền sống của con người.
Mặt khách quan của tội phạm:
Hành vi Giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh là hành vi của một người không tự kìm chế được mình trước hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân đối với chính mình hoặc đối với người thân thích của mình nên đã giết chết nạn nhân.
Hành vi khách quan của tội này cũng tương tự như hành vi trong tội giết người (Điều 123) như: đâm, chém, bắn, đấm, đá, bóp cổ, dìm xuống nước...
Tình trạng tinh thần bị kích động mạng là tình trạng người phạm tội đã không thể tự chủ, tự kiềm chế hành vi phạm tội của mình. Người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh bị ức chế tâm lý ở mức độ cao khó có đủ bình tĩnh để lựa chọn, để suy xét về hành động của mình. Người phạm tội thực hiện việc giết người ngay trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh.
Tình trạng tinh thần bị kích động mạnh của người phạm tội phải do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân gây nên đối với người phạm tội. Hành vi trái pháp luật nghiêm trọng là hành vi trái pháp luật nói chung (không chỉ riêng trái pháp luật hình sự), ở mức độ nghiêm trọng và thường xảy ra một cách tức thời. Cũng có trường hợp hành vi trái pháp luật của nạn nhân có tính chất đè nén, áp bức nặng nề, đến một thời điểm nhất định lại bùng lên thì người phạm tội vẫn được coi là phạm tội trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh.
Nạn nhân phải là người đã có hành vi trái pháp luật nghiêm trọng đối với người phạm tội hoặc đối với người thân thích của người đó. Nếu người phạm tội lại không giết người thực hiện hành vi trái pháp luật nghiêm trọng đối với mình hoặc đối với người thân thích của mình, mà giết vợ, con hoặc người thân thiết của người này thì họ không phạm tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh (Điều 125 Bộ luật Hình sự năm 2015) mà phạm tội giết người (Điều 123 Bộ luật Hình sự năm 2015).
Hậu quả nạn nhân phải bị chết thì người thực hiện hành vi tước đoạt tính mạng của nạn nhân mới cấu thành tội “giết người trong trạng thái tình thần bị kích động mạnh”. Nếu nạn nhân không chết và bị thương có tỷ lệ thương tật từ 31% trở lên thì người phạm tội bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh. Tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh không có giai đoạn chuẩn bị phạm tội và phạm tội chưa đạt
Hình phạt của tội Giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh:
- Khung 1: Quy định hình phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm áp dụng đối với trường hợp không có tình tiết định khung tăng nặng.
- Khung 2: Quy định hình phạt tù từ 03 năm đến 07 năm áp dụng đối với trường hợp phạm tội mà nạn nhân từ 02 người trở lên.
Tội phạm này thực chất là trường hợp giảm nhẹ đặc biệt của tội giết người. trạng thái tinh thần bị kích động mạnh khác với trạng thái tinh thần bị kích động về mức độ bị kích động. Nếu chỉ là những va chạm, xung đột thông thường trong đời sống gây nên tình trạng bị kích động mà họ đã có hành vi giết người thì không phạm tội giết người trong trạng thái bị kích động mạnh (Điều 125) mà phạm tội giết người (Điều 123) với tình tiết giảm nhẹ “phạm tội trong trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của nạn nhân gây ra” quy định tại điểm e, khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự năm 2015.
Điều 125. Tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh
1. Người nào giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân đối với người đó hoặc đối với người thân thích của người đó, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
2. Phạm tội đối với 02 người trở lên, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm.
Liên hệ tư vấn và mời luật sư: 0936683699 - 0983951338
-
-
Cơ sở của trách nhiệm hình sự (Điều 2)
24/11/2023 -
Nguyên tắc xử lý (Điều 3)
24/11/2023 -
Khái niệm tội phạm (Điều 8)
24/11/2023 -
Phân loại tội phạm (Điều 9)
24/11/2023 -
Cố ý phạm tội (Điều 10)
24/11/2023
